โลกาภิวัตน์ (บาลีวันละคำ 145)
โลกาภิวัตน์
คำนี้เป็นศัพท์บัญญัติในภาษาไทย บัญญัติจากภาษาอังกฤษว่า globalization ซึ่งมีความหมายว่า การแพร่กระจายไปทั่วโลก; การที่ประชาคมโลกไม่ว่าจะอยู่ ณ จุดใด สามารถรับรู้ สัมพันธ์ หรือรับผลกระทบจากสิ่งที่เกิดขึ้นได้อย่างรวดเร็วกว้างขวาง ซึ่งเนื่องมาจากการพัฒนาระบบสารสนเทศเป็นต้น
“โลกาภิวัตน์” ถ้าเขียนเป็นบาลีก็คือ “โลกาภิวตฺตน” อ่านว่า โล-กา-พิ-วัด-ตะ-นะ ประกอบด้วยคำว่า โลก + อภิ + วตฺตน
“โลก” ก็คือที่เราใช้ทับศัพท์ว่า “โลก” คำนี้แปลตามศัพท์ว่า “ผู้จะพินาศไป” หรือ “ผู้จะย่อยยับไป”
“อภิ” เป็นคำอุปสรรค มีความหมายว่า “เฉพาะ, ข้างหน้า, ยิ่ง”
“วตฺตน” แปลว่า การหมุนไป, การเคลื่อนไป, การดำเนินต่อไป, การบำรุงรักษาไว้, ความเป็นอยู่
“โลกาภิวตฺตน” แปลตามศัพท์ว่า “การที่สิ่งซึ่งจะต้องย่อยยับไปหมุนไปอย่างยิ่ง” = การที่โลกหมุนไปอย่างเร็ว = การแพร่กระจายไปทั่วโลก หรือที่นิยมพูดว่า “โลกไร้พรมแดน”
“โลกาภิวัตน์” -วัตน์ ต เต่า = “หมุนไป”
ระวังอย่าเขียนเป็น -วัฒน์ ฒ ผู้เฒ่า = “เจริญ”
“โลกาภิวัฒน์” (เขียนผิด) แม้จะแปลได้ว่า “โลกเจริญอย่างยิ่ง”
ฟังดูก็เข้าเค้า แต่เป็นคำผิดอย่างยิ่ง
บาลีวันละคำ (145)
30-9-55
โลกาภิวัตน์
น. การแพร่กระจายไปทั่วโลก; การที่ประชาคมโลกไม่ว่าจะอยู่ ณ จุดใด สามารถรับรู้ สัมพันธ์ หรือรับผลกระทบจากสิ่งที่เกิดขึ้นได้อย่างรวดเร็วกว้างขวาง ซึ่งเนื่องมาจากการพัฒนาระบบสารสนเทศเป็นต้น. (ป. โลก + อภิวตฺตน; อ. globalization).
โลก สัตวโลก (ศัพท์วิเคราะห์)
ลุชฺชติ ปลุชฺชตีติ โลโก ผู้จะพินาศไป
ลุชฺ ธาตุ ในความหมายว่าพินาศ ณ ปัจจัย แปลง ช เป็น ก
ลุจฺจติ ปลุจฺจติ วินาสํ คจฺฉตีติ โลโก ผู้จะย่อยยับไป
ลุจฺ ธาตุ ในความหมายว่าย่อยยับ, พินาศ อ ปัจจัย แปลง จ เป็น ก
โลก ป.
โลก, สัตว์โลก, พลเมือง (พจนานุกรมศัพท์บาลี)
อภิ อัพ.
เฉพาะ, ข้างหน้า, ยิ่ง. (พจนานุกรมศัพท์บาลี)
โลก, โลก-
[โลก, โลกะ-, โลกกะ-] น. แผ่นดิน, โดยปริยายหมายถึงหมู่มนุษย์ เช่น ให้โลกนิยม; ส่วนหนึ่งแห่งสกลจักรวาล เช่น มนุษยโลก เทวโลก พรหมโลก โลกพระอังคาร; (ภูมิ) ดาวเคราะห์ดวงหนึ่ง มีขนาดใหญ่เป็นอันดับ ๕ ในระบบสุริยะ เป็นที่อยู่อาศัยของมนุษย์และสิ่งมีชีวิตทั้งหลาย ลักษณะอย่างรูปทรงกลม มีเส้นผ่าศูนย์กลางที่ศูนย์สูตรยาว ๑๒,๗๕๕ กิโลเมตร ศูนย์กลางที่ขั้วโลกยาว ๑๒,๗๑๑ กิโลเมตร มีเนื้อที่บนผิวโลก ๕๑๐,๙๐๓,๔๐๐ ตารางกิโลเมตร. (ป., ส.).
วตฺตน (บาลี-อังกฤษ)
การเคลื่อนไป, การดำเนินต่อไป, การบำรุงรักษาไว้, ความเป็นอยู่