มหาธีรราช

บาลีวันละคำ

มหาธีรราช (บาลีวันละคำ 558)

มหาธีรราช

อ่านว่า มะ-หา-ที-ระ-ราด
ประกอบด้วยคำว่า มหา + ธีร + ราช

“มหา” (คำเดิม “มหนฺต”) แปลว่า ใหญ่, ยิ่งใหญ่, กว้างขวาง, โต, สำคัญ, เป็นที่นับถือ บางทีใช้ในความหมายว่า “มาก”

“ธีร” แปลตามศัพท์ว่า “ผู้มีปัญญา” “ผู้ถือเอาประโยชน์นั้นๆ ไว้ได้ด้วยปัญญา” ความหมายที่รู้กันคือ นักปราชญ์ บัณฑิต ผู้รู้
มีคำอธิบายว่า ผู้ได้นามว่า “ธีร” เพราะมี “3 ธิ” เป็นคุณสมบัติ คือ –
1 ธิกฺกิตปาป = รังเกียจความชั่ว
2 ธิติสมฺปนฺน = ตั้งตัวมั่นในความดี
3 ธิยา สมนฺนาคต = มีปัญญาเพียบพร้อม

Read More