อเนจอนาถ

บาลีวันละคำ

อเนจอนาถ (บาลีวันละคำ 688)

อเนจอนาถ

อ่านว่า อะ-เหฺน็ด-อะ-หฺนาด

พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2554 บอกไว้ว่า –

“อเนจอนาถ : (คำกริยา) สลดใจเป็นอย่างยิ่ง. (ป. อนิจฺจ ว่า ไม่เที่ยง + อนาถ ว่า ไม่มีที่พึ่ง)”

ตาม พจน.54 อเนจอนาถ มาจากบาลีว่า อนิจฺจ + อนาถ

(๑) “อนิจฺจ” อ่านว่า อะ-นิด-จะ ต้นศัพท์มาจาก น + นิจฺจ = อนิจฺจ

“นิจฺจ” รากศัพท์มาจาก –

(1) น (= ไม่, ไม่ใช่) + อิ (ธาตุ = ไป, ถึง, เป็นไป) + ต ปัจจัย, แปลง ต เป็น จ, ซ้อน จ
: น + อิ = นิ + ต = นิต > นิจ + จ = นิจฺจ แปลตามศัพท์ว่า “สิ่งที่ไม่เป็นไปตามสภาพ” (เช่นควรจะเปลี่ยนแปลงไปตามสภาพ ก็ไม่เปลี่ยน)

Read More