บทความเรื่อง การให้ค่าแก่การเรียนบาลี
การให้ค่าแก่การเรียนบาลี (๓)
————————–
ต่อยอดการเรียนบาลี
……………
เท่าที่ว่ามาเป็นการมองเน้นไปที่เรียนบาลีเพื่อจะออกไปนอกวัด
แต่คนเรียนบาลีโดยไม่ได้มีความประสงค์จะออกไปนอกวัดก็มี
และถ้าจะว่ากันให้ถูกต้องตรงตามความเป็นจริงแล้ว จะอยู่ในวัดหรือจะออกไปนอกวัด ไม่ใช่เหตุผล หรือวัตถุประสงค์ หรือเป้าหมายของการเรียนบาลีแต่ประการใดทั้งสิ้น
เหตุผลที่แท้จริงของการเรียนบาลีอยู่ที่-เพื่อให้มีความรู้ความสามารถในการศึกษาพระธรรมวินัย
พระธรรมวินัยมีแหล่งรวมขนาดใหญ่คือพระไตรปิฎก อรรถกถา ฎีกา อนุฎีกา หรือที่เรียกรวมว่า พระคัมภีร์
พระคัมภีร์เหล่านี้บันทึกไว้เป็นภาษาบาลี
ถ้าใครสงสัยว่า ทำไมคณะสงฆ์จึงไม่กำหนดให้พระภิกษุสามเณรเรียนภาษาอังกฤษ สันสกฤต ฝรั่งเศส ละติน เยอรมัน หรือภาษาอื่นๆ ที่ชาวโลกสมัยใหม่นิยมเรียนรู้
ทำไมกำหนดให้เรียนภาษาบาลีซึ่งไม่มีชนชาติไหนใช้สื่อสารกันในสมัยนี้
รู้อย่างนี้แล้วก็คงจะหายสงสัย และเข้าใจถูกต้องตรงกับความเป็นจริงว่า-เรียนบาลีก็เพื่อเอาความรู้บาลีไปไปศึกษาพระคัมภีร์
ศึกษาพระคัมภีร์ก็คือศึกษาและประพฤติปฏิบัติพระธรรมวินัย
และพระธรรมวินัยก็คือตัวพระศาสนา
การเรียนบาลีก็คือเรียนเพื่อรักษาและสืบทอดพระศาสนาให้ดำรงอยู่และดำเนินไปด้วยดีนั่นเอง
ถ้ายังไม่เคยรู้ โปรดช่วยกันรับรู้เถิดว่า นี่แหละคือเหตุผล หรือวัตถุประสงค์ หรือเป้าหมายที่แท้จริงของการเรียนบาลี
ถ้าจะให้ค่าแก่การเรียนบาลี
ขอได้โปรดอย่าลืมให้ค่ากันที่ตรงนี้ให้จงหนักด้วย
แต่ข้อเท็จจริงที่กำลังเป็นไปนั้นน่าคิดคำนึงให้จงมาก
กล่าวคือ ทุกวันนี้ทั้งคนเรียนบาลี ทั้งคนสนับสนุนการเรียนบาลี แทบจะไม่ได้เอ่ยถึง-หรือว่ากันจริงๆ แล้วคงแทบจะไม่ได้คิดด้วยซ้ำไปว่า การเรียนบาลีที่ตนกำลังเรียนอยู่และที่ตนกำลังสนับสนุนอยู่นั้นมีเป้าหมายที่แท้จริงอยู่ที่ —
(๑) การเอาความรู้บาลีไปศึกษาพระธรรมวินัยให้เข้าใจถูกต้อง
(๒) แล้วเอาพระธรรมวินัยที่ถูกต้องมาประพฤติปฏิบัติ
(๓) แล้วเผยแผ่ให้แพร่หลายต่อไป
ทุกวันนี้เราได้แต่บอกกัน และสนับสนุนกันว่า –
(๑) เรียนบาลีไปเถิด
(๒) เรียนแล้วสอบให้ได้
(๓) สอบได้แล้วจะได้เป็นนั่นเป็นนี่ จะได้มีโอกาสทำนั่นทำนี่ต่อไปอีก
……………
ผมพูดเรื่องนี้บ่อย และเมื่อพูดแล้วก็มักถูกเขม่นว่าเป็นพวกต่อต้านการเรียนบาลีเพื่อสอบได้
จึงขอประกาศชัดๆ ไว้ ณ ที่นี้ ผมไม่เคยต่อต้านการเรียนบาลีเพื่อสอบได้ ตรงข้าม ผมสนับสนุนอย่างยิ่ง
การเรียนบาลีเพื่อให้สอบได้นั้นต้องทำกันต่อไป และทำให้หนักยิ่งขึ้น อย่าเลิกเป็นอันขาด
ผมเพียงแต่ขอให้ “ต่อยอด” ขึ้นไปอีก
คือนอกจากเรียนบาลีเพื่อให้สอบได้และจะได้เป็นนั่นนี่โน่นแล้ว ขอให้ช่วยกันสนับสนุน ส่งเสริม ผลักดัน เคี่ยวเข็ญ ให้ผู้ที่สอบได้แล้วจงเอาความรู้บาลีที่สอบได้นั้นไปศึกษาค้นคว้าพระคัมภีร์-ซึ่งก็คือการศึกษาและปฏิบัติพระธรรมวินัยที่ถูกต้องอันเป็นตัวพระศาสนา-ต่อไปอีกด้วย
และขอให้ช่วยกันให้ค่าแก่การเรียนบาลีอย่างที่ว่านี้กันให้มากๆ
จะด้วยการสนับสนุน ให้ทุน ถวายนิตยภัต ฯลฯ หรือจะด้วยวิธีการอย่างใดๆ ก็จงช่วยกันทำ เพื่อให้มีการศึกษาค้นคว้าพระคัมภีร์พระไตรปิฎก อรรถกถา ฎีกา อนุฎีกา ต่อไปอีกให้มากๆ
ให้มากๆ จนถึงระดับที่มีนักเรียนบาลีประกาศตั้งเจตนาไปตั้งแต่เริ่มเรียนบาลีนั่นเลยว่า-ข้าพเจ้าจะเรียนบาลีเพื่อเอาความรู้บาลีไปศึกษาพระคัมภีร์ต่อไปอีก
จนกระทั่งการประกาศตั้งเจตนาเช่นว่านี้กลายเป็นค่านิยมของนักเรียนบาลีในเมืองไทย
และจนกระทั่งเป็นที่รู้กันไปทั่วโลกว่า นักเรียนบาลีในเมืองไทยนั้น (๑) เรียนบาลีอย่างเอาเป็นเอาตายเพื่อสอบได้ และ (๒) เมื่อสอบได้แล้วก็มุ่งหน้าไปเรียนพระคัมภีร์ต่อไปอีกอย่างเอาเป็นเอาตายเพื่อให้แตกฉานในพระธรรมวินัย
นี่คือการรักษาสืบทอดพระศาสนาที่ตรงเป้าที่สุด
เราช่วยกันสนับสนุนส่งเสริม “ต่อยอด” ต่อไปอีกแบบนี้ ได้หรือไม่?
ถ้าได้ ทำไมจึงไม่ทำ?
ถ้าไม่ได้ ทำไมจึงไม่ได้?
๓ มกราคม ๒๕๖๔
๑๗:๕๙