ความหมายนิพพาน ๕ ศัพท์

นิพพานกถา ๐๒ : นิพพาน-ว่าง

นิพพานกถา ๐๒ : นิพพาน-ว่าง

—————————–

นิพฺพานกถา

พระธรรมปาโมกข์ (วิน ป.๙)

วัดราชผาติการาม พระนคร เรียบเรียง 

พ.ศ.๒๕๐๖

…………………………..

(ปรับบรรทัด จัดวรรคตอนใหม่เพื่อให้อ่านง่าย

คงสำนวนไว้ตามต้นฉบับ)

…………………………..

คำว่านิพพาน เมื่อรวบรวมความหมาย ตามที่ท่านอธิบายไว้ในพระบาลีและอรรถกถา กับทั้งที่มาอื่นๆ แล้ว คงสรุปความได้เนื้อความ ๕ ประการ คือ 

๑. นิพพาน แปลว่า ว่าง. 

๒. นิพพาน แปลว่า ออก. 

๓. นิพพาน แปลว่า ดับ. 

๔. นิพพาน แปลว่า เย็น. 

๕. นิพพาน แปลว่า หยุด.

โดยความหมายก็คือ อาการที่บุคคลปฏิบัติจนจิตใจว่าง ออก ดับ เย็น หยุด นี่แลเรียกว่าบรรลุพระนิพพาน ฯ

ที่ว่าพระนิพพานว่างนั้น โดยคำอธิบายว่า ว่างจากกิเลสที่มาทำใจให้เศร้าหมอง ต้องด้วยคำว่า นิพฺพานํ ปรมํ สุญฺญํ นิพพานว่างอย่างยิ่ง 

ความว่างนี้ เพียงว่างการว่างงาน ยังมีความโปร่งใจ เช่นตรากตรำทำงานมาตลอด ๗ วัน ถึงวันพระเป็นวันหยุด วันว่าง ก็โปร่งใจ 

มีการงานในหน้าที่ที่จะต้องทำสัก ๗ วัน แต่พยายามทำให้เสร็จภายใน ๖ วัน อีกวันว่างก็สบายใจ 

ว่างการว่างงานยังได้รับความสุข ถ้าว่างภายในคือใจว่างจากกิเลส ว่างจากรัก ว่างจากโกรธ ว่างจากถือเราถือเขา ว่างจากเรื่องยุ่งใจ เรื่องร้อนใจ ว่างจากอิจฉาริษยากัน ว่างจากการติดโน่นติดนี่ ว่างจากความเห็นแก่ตัว ว่างจากถือตัวถือตน ว่างอย่างนี้ จักได้รับความสบายใจสักเพียงไหน ลองหลับตานึกดูก็คงจะรู้ได้ด้วยใจของตนเอง ฯ 

(ยังมีต่อ)

นาวาเอก ทองย้อย แสงสินชัย

๑๓ ตุลาคม ๒๕๖๒

๑๓:๒๑

——–

ภาพประกอบ หมายเลข 14-18 

…………………………….

ดูโพสต์ในเฟซบุ๊กของครูทองย้อย

…………………………….