กลวิธี (บาลีวันละคำ 470)
กลวิธี
(บาลีไทย)
อ่านว่า กน-ละ-วิ-ที
“กล” บาลีเป็น “กลา” (กะ-ลา) ฝรั่งแปลว่า art, trick (ดูเพิ่มเติมที่ กล-กลิน บาลีวันละคำ (469) 27-8-56 และ กลาโหม บาลีวันละคำ (427) 16-7-56)
พจน.สอ เสถบุตร บอกว่า
art : ศิลปะ, วุฒิสามารถ, เลห์กระเทห์, อุบาย
trick : วิธีเล่นกล, แผลง, กลเม็ด, กลอุบาย, เล่ห์กระเท่ห์, พลิกแพลง, ออกอุบาย, ล่อลวง, โกง, ตบตา, ต้มหมู, ทำให้หลง, ลวงตา, มีเงื่อนงำ, การเล่นตลก, วิธีแปลกๆ
“วิธี” บาลีเป็น “วิธิ” (-ธิ สระ อิ) แปลตามศัพท์ว่า “ทรงไว้เป็นพิเศษ” หมายถึง การจัดแจง, การจัดการ, การประกอบ, กรรมวิธี, แบบแผน, พิธีการ, การนัดหมาย, การกำหนด, การจัดหา
“กลวิธี” = กล + วิธี เป็นบาลีแบบไทย (คำประสมรูปนี้ไม่มีในบาลี) พจน.42 บอกไว้ว่า “กลวิธี : วิธีพลิกแพลง โดยอาศัยความรู้ความชํานาญ”
กล่าวอีกนัยหนึ่ง กลวิธี ก็คือการจัดการกับปัญหาหรือสถานการณ์ด้วยวิธีที่ไม่ธรรมดา อาจง่ายจนนึกไม่ถึง หรือสลับซับซ้อนจนตามไม่ทันก็ได้
: ถ้าไม่เติมสุจริตให้เต็มปรี่ กลวิธีก็ดีเพียงครึ่งเดียว
——————
(ลัดคิวตามคำขอของพระคุณท่าน ปริญช์ ชุติญาณวงษ์)
28-8-56