สามเรื่องที่คิดเห็นในคืนเพ็ญวิสาขะ (๑)
สามเรื่องที่คิดเห็นในคืนเพ็ญวิสาขะ
——————————
ปรารภเหตุ
เรื่องนี้ไม่ใช่เขียนผิดกาลเทศะนะครับ ขออนุญาตชี้แจงก่อน
ค่านิยมอย่างหนึ่งของชาวเฟซบุ๊กก็คือ โพสต์เรื่องตามกาลเทศะ เช่น วันเด็กก็โพสต์เรื่องเด็ก วันแม่ก็โพสต์เรื่องแม่ วันครูก็โพสต์เรื่องครู หรือพูดเรื่องความรักก็เฉพาะวันวาเลนไทน์วันเดียว พ้นวันนั้นแล้วก็ไม่มีใครพูดถึงอีก
ค่านิยมแบบนี้ก็เลยกลายเป็นการเอาเทศกาลเป็นกรอบบังคับ และกลายเป็นว่าใครพูดเรื่องอะไรผิดเทศกาลเป็นคนประหลาด
ผมตั้งชื่อเรื่องว่า “สามเรื่องที่คิดเห็นในคืนเพ็ญวิสาขะ” ก็จะต้องมีคนบอกว่า นี่วิสาขบูชาแล้วหรือ เอาเรื่องนี้มาพูดทำไม ทำไมไม่เอาไปเขียนตอนวันวิสาขะ
วันนี้ (๑๙ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๔) เป็นวันพระขึ้น ๘ ค่ำ เดือน ๔ ผมไปทำบุญที่วัดมหาธาตุราชบุรีตามปกติ ผมเดินไปและเดินกลับ เพราะบ้านอยู่ไม่ไกลวัดอย่างหนึ่ง และเพราะประสงค์จะให้เป็นสติแก่คนที่พบเห็นอีกอย่างหนึ่ง
“ให้เป็นสติแก่คนที่พบเห็น” หมายความว่า –
ผมเดินไปตามทาง มีคนเห็น
คนเห็นก็รู้ว่าผมไปวัด เพราะผมแต่งชุดอุบาสก
เห็นผมไปวัดก็จะนึกได้ว่าวันนี้วันพระ
นึกได้ว่าวันพระก็ควรจะนึกต่อไปได้อีกว่า วันพระเขาทำอะไรกัน
เท่านี้พอแก่การย์แล้ว – นี่เป็นสำนวนในเรื่อง กามนิต หมายความว่า ทำอะไรลงไปสักอย่างหนึ่งที่พอจะเกิดประโยชน์อะไรบางอย่างแก่เพื่อนร่วมโลกได้บ้าง-ก็เอาละ
ผมเคยเชิญชวนเพื่อนฝูงให้ไปทำบุญวันพระ และเชิญชวนให้ถืออุโบสถ
เคยมีคนตอบกลับมาว่า-ความดีทำวันไหนก็ได้
ผมเชื่อว่าญาติมิตรทั้งปวงย่อมจะเห็นด้วยกับแนวความคิดเช่นนี้-ความดีทำวันไหนก็ได้
ผมกำลังจะหักมุมตรงนี้ว่า เมื่อความดีทำวันไหนก็ได้เช่นนี้แล้ว ทำไมจะต้องมาจำกัดว่า-ชื่อเรื่องแบบนี้ควรจะเอาไปเขียนตอนวันวิสาขะ ก็-ความดีทำวันนี้ก็ได้มิใช่หรือ
…………….
เข้าเรื่องตรงประเด็นนะครับ ชื่อเรื่อง “สามเรื่องที่คิดเห็นในคืนเพ็ญวิสาขะ” เนื้อหาไม่ได้เกี่ยวอะไรเลยกับวันวิสาขะ แต่เหตุที่ทำให้คิดเห็นเรื่องนี้เกิดขึ้นในวันวิสาขะ
เรื่องเป็นดั่งนี้ –
เมื่อปี ๒๕๕๕ คือเมื่อ ๑๐ ปีมาแล้ว วันวิสาขบูชาตรงกับวันที่ ๔ มิถุนายน ๒๕๕๕ วัดมหาธาตุ ราชบุรี มีกิจกรรมวิสาขบูชายืนพื้นมาทุกปีคือ ฟังเทศน์-สวดคาถาวิสาขะ-สนทนาธรรมะกันตลอดทั้งคืน
วิสาขบูชาปี ๒๕๕๕ ผมได้สนทนาธรรมกับพระคุณเจ้ารูปหนึ่งในกิจกรรมฟังเทศน์และสนทนาธรรม พระคุณเจ้าตั้งปัญหาถาม ๓ เรื่อง คือ –
…………………………………..
๑ สิกขมานา หมายถึงใคร
๒ ธงชัยของพระอรหันต์ มีความหมายอย่างไร
๓ ภิกษุเรียกภิกษุณี ใช้อาลปนะว่า “ภคินิ” แปลว่า “ดูก่อนน้องหญิง” มีนัยอย่างไร
…………………………………..
ต่อไปนี้เป็นคำตอบของผมซึ่งได้ตอบในวงสนทนาธรรมนั้นไปแล้วและผมได้บันทึกเก็บไว้ ขออนุญาตนำมาเผยแผ่ให้แพร่หลายโดยไม่ต้องรอให้ถึงวิสาขบูชา เพราะทั้ง ๓ เรื่องไม่เกี่ยวกับวิสาขบูชา และเพราะ-ความดีทำวันไหนก็ได้
นาวาเอก ทองย้อย แสงสินชัย
๑๙ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๔
๑๘:๓๕
…………………………
ตอนต่อไป: ข้อ ๑ สิกขมานา หมายถึงใคร
…………………………….
…………………………….