ความเข้มแข็งทางวัฒนธรรม

ความเข้มแข็งทางวัฒนธรรม
—————————–
เมื่อปลายเดือนกุมภาพันธ์ ๒๕๕๙ ผมไปเป็นกรรมการประกวดคัดลายมือระดับประถมศึกษา เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ตามที่สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดราชบุรีกรุณาเรียกใช้
กรรมการท่านหนึ่งเล่าให้ฟังว่า เมื่อไม่กี่ปีมานี้ก็เคยมีการประกวดคัดลายมือระดับประเทศ
ปรากฏว่าเด็กพม่าที่เข้ามาเรียนในเมืองไทยชนะเด็กไทย
การจับปากกาดินสอเขียนเป็นลายลักษณ์อักษรให้ได้ความและให้ได้ตัวหนังสือที่สวยงามเป็นวัฒนธรรมอย่างหนึ่งที่กำลังจะเสื่อมสูญไปจากคนไทย รวมทั้งจากมนุษย์ เพราะเกิดวิธีการเขียนหนังสือด้วยการกดการจิ้มลงไปบนเครื่องจักรกลขึ้นมาแทน
มีเสียงบ่นกันมากว่าเด็กไทยสมัยนี้เขียนหนังสือไม่เป็นตัว
ยังไม่ต้องไปถึงขั้น-เขียนหนังสือให้เป็นความเรียงที่น่าอ่าน
ผมพูดประชดมานานแล้วว่า ต่อไปฝรั่งจะมาสอนหนังสือไทยให้คนไทย
วัฒนธรรมทางภาษาของเราอ่อนปวกเปียกลงไปทุกวัน
—————
กรรมการท่านเดียวกันได้เล่าให้ฟังอีกเรื่องหนึ่งว่า เมื่อไม่มีกี่ปีมานี้เช่นเดียวกัน ท่านเป็นผู้แทนของจังหวัดราชบุรีไปร่วมประชุมทางวัฒนธรรมที่จังหวัดหนึ่งทางภาคใต้-อย่าให้เอ่ยเลยนะครับว่าจังหวัดอะไร-โดยสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดนั้นเป็นเจ้าภาพ
…………
ปกติในพิธีเปิดประชุมระดับจังหวัดเช่นนั้น ณ สถานที่ประชุมจะต้องตั้งโต๊ะหมู่บูชาประดิษฐานพระพุทธรูป ตั้งธงชาติ และพระบรมฉายาลักษณ์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว อันเป็นสัญลักษณ์แทนชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ ตามหลักนิยมทางวัฒนธรรมของสังคมไทย เมื่อถึงกำหนดเวลาประธานในพิธีจุดธูปเทียนบูชาพระรัตนตรัย กราบพระรัตนตรัย ทำความเคารพธงชาติ ถวายความเคารพพระบรมฉายาลักษณ์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว แล้วจึงดำเนินกิจกรรมในขั้นตอนอื่นๆ ต่อไป
นี่ก็เป็นวัฒนธรรมอย่างหนึ่งของหน่วยราชการไทย
ผมเคยเข้าร่วมในการประชุมประจำเดือนหัวหน้าส่วนราชการจังหวัดราชบุรี ในที่ประชุมก็ตั้งโต๊ะหมู่บูชาประดิษฐานพระพุทธรูป ตั้งธงชาติ และพระบรมฉายาลักษณ์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวครบชุด
ผู้ว่าราชการจังหวัดท่านหนึ่ง-ขออนุญาตเอ่ยนาม นายโกเมศ แดงทองดี-เมื่อจุดธูปเทียนแล้วท่านเป็นผู้กล่าวนำไหว้พระด้วยตนเอง
ท่านผู้ว่าราชการจังหวัดอื่นๆ ทั้งในอดีตและปัจจุบัน อาจจะมีอีกหลายท่าน หรือแทบทุกท่านที่ปฏิบัติแบบนี้เช่นเดียวกัน
ที่พิเศษกว่านั้นก็คือ ถึงวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา เช่นมาฆบูชา วิสาขบูชา อาสาฬหบูชา ที่วัดมหาธาตุ ราชบุรี อันถือได้ว่าเป็นวัดกลางของจังหวัดมีกิจกรรมบูชา ผู้ว่าฯ โกเมศ แดงทองดี ท่านจะมาเป็นประธาน และเป็นผู้กล่าวนำสวดมนต์สรรเสริญพระรัตนตรัยทำนองสรภัญญะด้วยตัวเองทุกครั้ง
ขอคารวะให้ทราบทั่วกันไว้ ณ ที่นี้
เทศบาลเมืองราชบุรีเป็นอีกหน่วยงานหนึ่งที่มีการจุดธูปเทียนไหว้พระก่อนทุกครั้งที่มีการประชุมสภาเทศบาล
ขอคารวะให้ทราบทั่วกันไว้ ณ ที่นี้ด้วยเช่นกัน
…………
แต่ในพิธีเปิดประชุมทางวัฒนธรรมที่จังหวัดนั้นวันนั้นครั้งนั้น ในห้องประชุมไม่ได้จัดตั้งโต๊ะหมู่บูชาประดิษฐานพระพุทธรูป ไม่ตั้งธงชาติและพระบรมฉายาลักษณ์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวแต่อย่างใดทั้งสิ้น คงมีแต่เวทีเกลี้ยงๆ
ท่านผู้นั้น-ที่เป็นผู้แทนไปจากราชบุรี-ได้สอบถามเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบในการจัดประชุมถึงเหตุผลที่ไม่ตั้งโต๊ะหมู่บูชาฯ ก็ได้รับคำอธิบายว่า เนื่องจากจังหวัดนั้นมีพี่น้องมุสลิมอยู่มาก และในการประชุมวันนั้นก็จะมีพี่น้องมุสลิมมาเข้าร่วมประชุมด้วยหลายคน เพื่อความสบายใจ จึงไม่ตั้งโต๊ะหมู่บูชาฯ
ผู้แทนจากราชบุรีได้ขอหารือเป็นการเฉพาะกับสมาชิกอื่นๆ ผู้เข้าร่วมประชุม เมื่อเห็นพ้องต้องกันแล้วจึงได้แจ้งให้ผู้จัดการประชุมทราบว่า ที่นี่เป็นแผ่นดินไทย การตั้งโต๊ะหมู่บูชาฯ ในกิจกรรมเช่นนี้เป็นวัฒนธรรมของสังคมไทย ถ้าไม่ตั้งโต๊ะหมู่บูชาฯ สมาชิกทั้งหมด ๑๔ คนก็มีความเสียใจอย่างสุดซึ้งที่จะไม่ขอเข้าร่วมประชุมด้วย
เท่านั้นแหละ เป็นเรื่อง
ผู้มีอำนาจในที่นั้นสั่งการในทันทีนั้นเองให้จัดตั้งโต๊ะหมู่บูชาประดิษฐานพระพุทธรูป ตั้งธงชาติ และพระบรมฉายาลักษณ์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวตามหลักนิยมของสังคมไทย โดยด่วน
ญาติมิตรที่อ่านมาถึงตรงนี้คิดอย่างไร?
ความเข้มแข็งทางวัฒนธรรมไม่ใช่ความแข็งกร้าวหรือความก้าวร้าว
หากแต่คือความแข็งขันที่จะหยัดยืนอยู่ในแนวทางที่ถูกต้องชอบธรรม
และที่สำคัญ-ไม่ใช่ว่าอะไรๆ ก็ยอมไปเสียหมดทุกเรื่อง จนกระทั่งยอมทิ้งแม้แต่วัฒนธรรมของตัวเอง
คนไทยกำลังทิ้งวัฒนธรรมของตัวเองในหลายๆ เรื่อง
ถ้ามีโอกาส จะขออนุญาตพูดให้ฟังนะครับ
นาวาเอก ทองย้อย แสงสินชัย
๙ มีนาคม ๒๕๕๙
๑๑:๔๑