อภัยทาน – ธรรมธารา

อภัยทาน

อ่านว่า อะ-ไพ-ยะ-ทาน
บาลีเป็น “อภยทาน” อ่านว่า อะ-พะ-ยะ-ทา-นะ
ประกอบด้วย อภย + ทาน

“อภย” มาจากการประสมระหว่าง น (= ไม่, ไม่ใช่, ไม่มี) + ภย (= ความกลัว, ความตกใจกลัว, ความหวาดหวั่น)

กฎการประสมของ น + :
– ถ้าคำหลังขึ้นต้นด้วยพยัญชนะ แปลง น เป็น อ-
– ถ้าคำหลังขึ้นต้นด้วยสระ แปลง น เป็น อน-

ในที่นี้ “ภย” ขึ้นต้นด้วยพยัญชนะ จึงแปลง น เป็น อ : น > อ + ภย = อภย