บทความเรื่อง การยอมรับที่วิปริต
การยอมรับที่วิปริต
——————
การสอบพระปริยัติธรรมแผนกบาลีชุดที่ ๒ (ประโยค ๑-๒, ป.ธ. ๓, ๔, ๕) เมื่อกลางเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมาก็เรียบร้อยไปแล้ว เข้าใจว่าในเดือนมีนาคมหลังมาฆบูชาก็คงจะเริ่มตรวจใบตอบกันแล้ว
ช่วงที่มีการอบรมเข้มก่อนสอบ ผมมีโอกาสได้ไปช่วยงานคณะสงฆ์ถวายความรู้แก่พระภิกษุสามเณรที่เข้ารับการอบรมประมาณ ๑๐ วัน ได้ยินท่านสนทนากันถึงบรรยากาศของการเรียน การสอน และการสอบในสมัยปัจจุบันนี้ ก็ช่วยให้ระลึกถึงความหลังได้มาก
แต่มีอยู่เรื่องหนึ่งที่ฟังแล้วก็สะดุดใจ คือเรื่องการทุจริตในการสอบ
สะดุดใจตรงที่ท่านว่า … การทุจริตในการสอบเป็นเรื่องธรรมดา
————–
การทุจริตย่อมเป็นเรื่องธรรมดา ในความหมายที่ว่า เมื่อยังเป็นปุถุชนก็ย่อมจะต้องมีโลภ โกรธ หลง และย่อมจะกระทำการใดๆ ไปตามอำนาจของโลภ โกรธ หลงนั้น ซึ่งก็ย่อมจะมีการกระทำที่เป็นทุจริตอยู่ด้วยบ้างเป็นธรรมดา
การทุจริตในการสอบก็เป็นเรื่องธรรมดาชนิดหนึ่ง ไม่ว่าจะสอบอะไรก็ตาม
และเราก็ยอมรับกันโดยทั่วไป เพราะมันเป็นเรื่องธรรมดาจริงๆ ของปุถุชน แม้จะคิดอ่านให้มีระบบป้องกันหรือตรวจจับอย่างไร ก็ห้ามไม่ให้มีการทุจริตไม่ได้ (หมายความว่า อาจป้องกันหรือตรวจจับได้ แต่ห้ามไม่ให้คิดทำทุจริตไม่ได้)
————–
แต่การทุจริตในการสอบพระปริยัติธรรม ไม่ว่าจะเป็นแผนกนักธรรมหรือแผนกบาลี ถ้าเอาเหตุผลที่ว่า “การทุจริตในการสอบเป็นเรื่องธรรมดา” มาเป็นเกณฑ์ในการคิด ผมเกรงว่าเรากำลังจะหลงทาง
————–
การศึกษาพระปริยัติธรรมคืออะไร
ก็คือ การศึกษาให้รู้ว่าพระพุทธเจ้าสอนอะไร พระพุทธศาสนาสอนอะไร
ศึกษาให้รู้ไปเพื่ออะไร
ก็เพื่อเป็นหลักในการปฏิบัติตามคำสอนได้ถูกต้อง
คำสอนที่ถูกต้องของพระพุทธเจ้าคืออะไร
คือ ไม่ทำบาปทั้งปวง ๑ ทำกุศลให้ถึงพร้อม ๑ ทำจิตของตนให้บริสุทธิ์ ๑
ไม่ทำบาปทั้งปวงคืออะไร
ก็คือไม่ทำทุจริต