ปารมี [3] (บาลีวันละคำ 205)

ปารมี [3]

บารมีทั้ง 10 แบ่งระดับการบำเพ็ญเป็น 3 ระดับ ตามความเข้มข้น

อธิบายประกอบด้วยบารมีข้อแรก คือ ทาน

1. ระดับบารมี : บารมีระดับปกติธรรมดา คนทั่วไปทำได้

ตัวอย่าง ทานบารมี : สละของนอกกาย เช่น วัตถุสิ่งของ ทรัพย์สินเงินทอง สิทธิผลประโยชน์ และแม้ตำแหน่งหน้าที่

2. ระดับอุปบารมี : บารมีขั้นกลาง หรือจวนสูงสุด

ตัวอย่าง ทานอุปบารมี : สละให้อวัยวะในตัว เช่น บริจาคดวงตา ตับ ไต ปอด (หมายถึงต้องให้อวัยวะนั้นๆ ไปทั้งที่ตนยังมีชีวิตอยู่ ไม่ใช่ให้เมื่อตายแล้ว)

3. ระดับปรมัตถบารมี : บารมีขั้นสูงสุด, บารมีที่ทำจนถึงที่สุดเพื่อผลขั้นสูงสุด

ตัวอย่าง ทานปรมัตถบารมี : สละชีวิต แม้จะต้องตายก็ยอมด้วยความเต็มใจ

บารมีข้ออื่นๆ ก็ใช้ (1) ของนอกกาย (2) อวัยวะ (3) ชีวิต เป็นเกณฑ์วัดเช่นกัน เช่น ศีล

– แม้เสียทรัพย์ หรืออดได้ทรัพย์ ก็ไม่ยอมทำผิด จัดเป็นศีลบารมี (ถ้าถูกขู่ว่าจะตัดแขนขา อาจยอมทำผิด)

– แม้ถูกตัดแขนขา ควักดวงตา ก็ไม่ยอมทำผิด จัดเป็นศีลอุปบารมี (ถ้าถูกขู่ว่าจะฆ่า อาจยอมทำผิด)

– แม้จะต้องตาย ก็ไม่ยอมทำผิด จัดเป็นศีลปรมัตถบารมี

สอบบารมีตัวเอง : “รับไปร้อยล้านเนียนๆ แต่คุณต้องเปลี่ยนศาสนา”

ท่านจะเอาไหม ?

บาลีวันละคำ (205)

29-11-55

ทานบารมี (ประมวลศัพท์)

คุณความดีที่บำเพ็ญอย่างยิ่งยวดคือทาน, บารมีข้อทาน; การให้การสละอย่างยิ่งยวดที่เป็นบารมีขั้นปกติ เรียกว่า ทานบารมี ได้แก่พาหิรภัณฑบริจาค  คือสละให้ของนอกกาย, การให้การสละที่ยิ่งยวดขึ้นไปอีก ซึ่งเป็นบารมีขั้นจวนสูงสุด เรียกว่า ทานอุปบารมี ได้แก่อังคบริจาค  คือสละให้อวัยวะในตัว เช่น บริจาคดวงตา, การให้การสละอันยิ่งยวดที่สุด ซึ่งเป็นบารมีขั้นสูงสุด เรียกว่า ทานปรมัตถบารมี ได้แก่ชีวิตบริจาค  คือสละชีวิต; การสละให้พาหิรภัณฑ์หรือพาหิรวัตถุ เป็นพาหิรทาน คือให้สิ่งภายนอก ส่วนการสละให้อวัยวะเลือดเนื้อชีวิตตลอดจนยอมตัวเป็นทาสรับใช้เพื่อให้เป็นประโยชน์แก่ผู้อื่น เป็นอัชฌัตติกทาน คือให้ของภายใน (ข้อ ๑ ในบารมี ๑๐)

บารมี (ประมวลศัพท์)

คุณความดีที่บำเพ็ญอย่างยิ่งยวด เพื่อบรรลุจุดหมายอันสูงยิ่ง มี ๑๐ คือ ทาน, ศีล, เนกขัมมะ, ปัญญา, วิริยะ, ขันติ, สัจจะ, อธิษฐาน, เมตตา, อุเบกขา; ดู ปรมัตถบารมี, อุปบารมี

อุปบารมี (ประมวลศัพท์)

บารมีขั้นรอง, บารมีขั้นจวนสูงสุด คือ บารมีที่บำเพ็ญยิ่งกว่าบารมีตามปกติ แต่ยังไม่ถึงสุดที่จะเป็นปรมัตถบารมี เช่น สละทรัพย์ภายนอกเป็นทานบารมี สละอวัยวะเป็นทานอุปบารมี สละชีวิตเป็นทานปรมัตถบารมี; ดู บารมี

ปรมัตถบารมี (ประมวลศัพท์)

บารมียอดเยี่ยม, บารมีระดับสูงสุด สูงกว่าอุปบารมี เช่น การสละชีวิต เป็นทานปรมัตถบารมี เป็นต้น; ดู บารมี

ปรมัตถ์ (ประมวลศัพท์)

1. ประโยชน์อย่างยิ่ง คือ พระนิพพาน

2. ความหมายสูงสุด, ความหมายที่แท้จริง เช่น ในคำว่า ปรมัตถธรรม

ดูโพสในเฟซบุ๊กของครูทองย้อย