อริโย อุตฺตโม ธมฺโม
อริโย อุตฺตโม ธมฺโม
——————-
Koson Teenasuan
๗ ตุลาคม ๒๕๕๘
๑๐:๐๑
เรียนอ.ทองย้อย
คาถาที่ขึ้นต้นว่า อริโย อุตฺตโม มคฺโค นี้ คือคาถาอะไร และคาถาเต็มบทว่าอย่างไรครับ
ทองย้อย แสงสินชัย
ขอที่มาเบื้องต้นด้วยครับ
Koson Teenasuan
คาถานี้ รัชกาลที่ ๕ ทรงเล่าไว้ในพระราชพิธีสิบสองเดือนว่า รัชกาลที่ ๔ โปรดให้ใช้จารึกในใบลานกระบองเพชรที่เจ้านายทรงถือในการพระราชพิธีโสกันต์
แทนคาถาที่ใช้จารึกในใบลานกระบองเพชรสามัญ ว่า สัพเพเทวาปิสาเจวะ อาละวะกาทะโยปิจะ ขักคังตาละปัตตังทิสวา สัพเพยักขาปะรายันติ
จะเป็นคาถาที่รัชกาลที่ ๔ ทรงพระราชนิพนธ์หรือไม่ ก็ยังค้นไม่เจอหลักฐาน
ทองย้อย แสงสินชัย
น่าจะเป็นพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ถ้ามีหนังสือประชุมพระราชนิพนธ์ภาษาบาลีฯ ก็น่าจะพอคลำทางได้บ้าง
Koson Teenasuan
ครับ
ทองย้อย แสงสินชัย
ผมมีอยู่เล่มหนึ่ง แต่ไม่รู้ว่าเอาไปซุกไว้ตรงไหน ขอเวลาสักอึดใจพระพุทธครับ
Koson Teenasuan
ครับ ขอบคุณมากครับ
สิ้นสุดการสนทนา
——————
หลังจากนั้นได้อ่านหนังสือ พระราชพิธีสิบสองเดือน พบข้อความดังนี้
……..
เวลาจะเสด็จกลับ ทรงสวมพระกรทั้งสองข้าง ไม่ได้ทรงกลับมา กระบองเพชรและพิสมรจ่ายในเวลาภาณยักษ์ เป็นหน้าที่สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอทรงจ่ายมาแต่เดิม ถึงเวลาก็เสด็จขึ้นไปหลังพระแท่นกับเจ้าพนักงานหยิบถุงออกมาแล้วถวายกระบองเพชรทรงซึ่งจารึกคาถา อริโย อุต์ตโม มัค์โค เป็นต้น ซึ่งพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวพระราชทานให้จารึกใหม่แปลกกันกับกระบองเพชรสามัญ ซึ่งจารึกสัพ์เพเทวาปิ สาเจวะ เป็นต้น แล้วจึงได้นำไปที่มุขส่งข้างใน และแจกเจ้านายข้าราชการฝ่ายหน้า
……..
พระราชพิธีสิบสองเดือน
พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
สำนักพิมพ์คลังวิทยา, โรงพิมพ์รุ่งเรืองรัตน์, พระนคร, ๒๕๐๗.
ตอน พระราชพิธีเดือนสี่ หน้า ๑๘๐