จะว่ายทวนน้ำ หรือจะทำพอเป็นพิธี
จะว่ายทวนน้ำ หรือจะทำพอเป็นพิธี
……………………..
เมื่อวานไปงานศพ ได้รับเชิญให้ไปจุดธูปเทียนที่หน้าตู้พระธรรม
เดินไปถึง จนท.บอกว่า “กราบสามครั้งแล้วกดสวิตช์เลยครับ”
คือทั้งธูปและเทียนเป็นของปลอม แบบเปิดสวิตช์แล้วไฟติด ไม่ต้องจุด
นึกถึงคำว่า “ทำพอเป็นพิธี” ขึ้นมาทันที
จริงๆ สิ่งที่เหลืออยู่ของศาสนาพุทธทุกวันนี้มันก็แทบจะมีแค่พิธีกรรมแล้ว ตอนนี้เรายังลดทอนพิธีกรรมลงไปอีกเพื่อ “ความสะดวก”
สุดท้ายจะมีอะไรเหลือ
Pornkawin Sangsinchai
๒๐ มีนาคม ๒๕๖๑
……………………..
การที่จะเข้าใจเรื่องแบบนี้และเกิด “อรรถรส” ตามมา ก็ต้องศึกษาเรียนรู้ว่าต้นเดิมของการกระทำเช่นนั้นมุ่งผลอะไร
อย่างกรณีนี้-การจุดธูปเทียน-เจตนาเดิมจริงๆ ธูปคือต้องการกลิ่น เทียนคือต้องการแสงสว่าง
พอเราจับหลักนี้ได้ ก็สามารถตัดสินได้ด้วยตัวเองว่าการกระทำ ณ ปัจจุบันนี้สนองเจตนาเดิมได้แค่ไหน หรือคลาดเคลื่อนจนไม่เหลือของเดิม
แต่ที่สำคัญอยู่ตรงที่-ถ้าเรามีอำนาจกำหนดการปฏิบัติในเรื่องนั้นๆ เราก็จะมีหลักในการกำหนด ไม่ใช่ตามสังคมหรือฝืนสังคมแบบไม่รู้เรื่องรู้ราว
อย่างกรณีงานสวดพระอภิธรรมนี่แหละ เดี๋ยวนี้หลายวัดตั้งตู้พระธรรมต่อจากโต๊ะหมู่บูชา แล้วพระสงฆ์นั่งต่อจากตู้พระธรรม มองไปก็จะเห็นว่าเรียงกันเป็น พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์
ถ้าไม่รู้หลักเดิมก็อาจจะเห็นว่า-ก็ดีนี่
แต่คนที่รู้หลักเดิมจะไม่เห็นเช่นนั้น
แบบแผนเดิมนั้นตู้พระธรรมตั้งตรงหน้าพระสงฆ์เพื่อให้พระสงฆ์เปิดพระธรรมสวด (หลักการเดียวกับพระเทศน์ต้องถือคัมภีร์ใบลาน) ไม่ใช่ตั้งเรียงเป็นพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ วัดที่ท่านรู้หลักและยึดหลักท่านจะตั้งตามแบบแผนเดิมเสมอ
อีกนิดหนึ่ง สวดพระอภิธรรมแต่เดิมแท้นั้นท่านสวดกัน ๔ จบ เดี๋ยวนี้วัดต่างๆ วิ่งตามชาวบ้าน คือโดยมากสวดแค่ ๒ จบ เจ้าภาพอ้างว่าเวลามีน้อย จะต้องรีบไปทำธุระอื่น
เมื่อเร็วๆ นี้เจ้าภาพรายหนึ่งมาเล่าให้ฟังว่า พระก็จะสวด ๒ จบเหมือนศพอื่นๆ แต่เจ้าภาพรายนี้เป็นคนเก่า ยึดหลักเดิม ขอให้สวด ๔ จบตามแบบแผนเดิม
ทำเอาพระงง
อันที่จริงพระไม่ควรงง เพราะการสวด ๔ จบเป็นของเดิมที่พระนั่นเองควรจะต้องรู้ดี แต่เพราะโอนอ่อนตามชาวบ้านจนเคย ไม่นึกว่าจะมาเจอของเดิมของจริงเข้าแบบนี้
นี่ก็แสดงว่า ในที่สุดแล้วไม่ว่าจะทำอะไรแบบใหม่หรือแบบเก่า สำคัญอยู่ที่รู้จริงหรือเปล่าว่าเจตนาจริงๆ คือทำอะไร
เวลานี้คนส่วนมากไม่รู้ ทั้งไม่คิดอยากจะรู้ด้วย
ชาวบ้านน่ะอ้างได้เต็มปากว่าไม่มีเวลาจะมานั่งเรียนรู้เรื่องพวกนี้
แต่ที่น่ากลัวก็คือ-เวลานี้แม้ชาววัดเองก็ไม่ใส่ใจที่จะศึกษาเรียนรู้หลักการเดิมแท้ของพระศาสนา
จึงได้แต่ลอยตามน้ำตามๆ กันไปเช่นนี้แล
นาวาเอก ทองย้อย แสงสินชัย
๒๔ เมษายน ๒๕๖๓
๑๕:๕๑
ช่วงวันเวลาที่คนไทยต้องร่วมกันให้กำลังใจแพทย์ พยาบาล และบุคลากรทางการแพทย์ของไทยและของโลก
………………………………