พุทธะอิสระ (บาลีวันละคำ 633)
พุทธะอิสระ
(ชื่อเฉพาะ)
อ่านว่า พุด-ทะ-อิด-สะ-ระ
ประกอบด้วย พุทธะ + อิสระ
“พุทธะ” บาลีเขียน “พุทฺธ” (มีจุดใต้ ทฺ ทหาร) อ่านว่า พุด-ทะ เป็นคำกริยา แปลว่า “รู้แล้ว” เป็นคุณศัพท์แปลว่า ผู้รู้, ผู้ตื่น, ผู้เบิกบาน เป็นคำนาม แปลว่า “พระพุทธเจ้า”
“อิสระ” บาลีเขียน “อิสฺสร” อ่านว่า อิด-สะ-ระ แปลว่า ผู้เป็นเจ้า, ผู้ปกครอง, ผู้เป็นนาย, ผู้เป็นใหญ่, หัวหน้า
ในภาษาไทย พจน.42 บอกไว้ว่า –
“อิสร-, อิสระ : เป็นใหญ่, เป็นไทแก่ตัว, เช่น อิสรชน, ที่ปกครองตนเอง เช่น รัฐอิสระ, ไม่ขึ้นแก่ใคร, ไม่สังกัดใคร, เช่น อาชีพอิสระ นักเขียนอิสระ.น. ความเป็นไทแก่ตัว เช่น ไม่มีอิสระ แยกตัวเป็นอิสระ”
“พุทธะอิสระ” สามารถแปลได้หลายอย่าง เช่น –
“พุทธะอิสระ” แปลว่า “ผู้รู้และผู้เป็นใหญ่”
“พุทธะอิสระ” แปลว่า “ พระพุทธเจ้าผู้เป็นใหญ่”
“พุทธะอิสระ” แปลว่า “ผู้เป็นใหญ่กว่าพระพุทธเจ้า”
“พุทธะอิสระ” แปลว่า “ผู้เป็นใหญ่เพราะพระพุทธเจ้า”
“พุทธะอิสระ” แปลว่า “ผู้เป็นอิสระจากพระพุทธเจ้า”
“พุทธะอิสระ” แปลว่า “ผู้มีพระพุทธเจ้าเป็นใหญ่”
“พุทธะอิสระ” แปลว่า “ผู้รู้ที่เป็นอิสระ (คือไม่ขึ้นอยู่กับผู้ใดหรือองค์กรใด)”
“พุทธะอิสระ” แปลว่า “ผู้รู้ที่เป็นอิสระ (คือไม่ตกอยู่ใต้อำนาจกิเลส)”
“พุทธะอิสระ” เป็นชื่อเฉพาะ บาลีเรียกว่า “อสาธารณนาม” ภาษาไทยเรียก “วิสามานยนาม” ฝรั่งเรียก proper name หรือ proper noun เมื่อเป็นชื่อเฉพาะ จึงสามารถแปลความหมายได้หลากหลาย ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับเจ้าของชื่อประสงค์จะให้มีความหมายว่าอย่างไร
: ท่านผู้ใดศรัทธาในความหมายใดๆ
เชิญแปลตามความหมายนั้นๆ เทอญ
8-2-57