คำแนะนำในการใช้ภาษาบาลี

คำแนะนำในการใช้ภาษาบาลี

————————–

ผมเห็นญาติมิตรทางเฟซบุ๊กหลายท่าน เมื่อโพสต์ข้อความ นิยมใส่ภาษาบาลีเข้าไว้ในคำพูดด้วย เป็นอย่างคำพูดติดปาก เช่น “สาธุ อนุโมทามิ” และ “นิพฺพานปจฺจโย โหตุ” เป็นต้น 

ภาษาบาลีเป็นภาษาที่มีกฎเกณฑ์แน่นอน จะเขียนสะกดเอาเองตามใจชอบไม่ได้ ถึงทำเช่นนั้นได้ ก็กลายเป็นคำบาลีที่ผิดพลาดคลาดเคลื่อน

คำบาลีที่ผิดพลาดคลาดเคลื่อนที่เราพบเห็นดื่นดาษ-โดยเฉพาะในวงการนักนิยมคาถาอาคม-ก็เกิดมาจากการเขียนสะกดเอาเองตามใจชอบนี่เอง 

เช่น “พระสยามมินทร์โธ” 

คำแบบนี้ไม่มีในภาษาบาลี เป็นบาลีวิปริต

คำบาลีที่ถูกคือ “สฺยามินฺโท” 

ที่อ้างต้นฉบับแบบหัวชนฝาก็มี เช่น – อาสุํ อานนฺทราหุโล (อาสุง อานันทะราหุโล) ในพระคาถาชินบัญชร 

“อาสุํ” เป็นคำกริยา พหูพจน์ “-ราหุโล” ประธานเป็นเอกพจน์ ผิดหลักภาษา 

เทียบกับภาษาอังกฤษ I ต้อง am We ต้อง are 

เกิดใครไปพูดว่า I are หรือ We am ก็คือเพี้ยน

อาสุํ อานนฺทราหุโล คำที่ถูกต้องคือ อาสุํ อานนฺทราหุลา 

-ราหุลา พหูพจน์ ไม่ใช่ -ราหุโล ซึ่งเป็นคำที่เขียนผิดและลอกกันมาผิดๆ 

ผมเคยท้วงโดยยกเหตุผลแบบนี้ 

ถูกยันกลับมาว่า นี่เป็นการสะกดตามต้นฉบับ ต้นฉบับเขียนมาอย่างนี้ ต้องสะกดอย่างนี้ ไปแก้ของท่านไม่ได้

เพราะฉะนั้น ก็ I are We am กันต่อไปเถิด 

——————

น่าเสียดายที่นักเล่นคาถาก็ดี ผู้นิยมอ้างคำบาลีก็ดี มักพอใจที่จะพูดหรือเขียนไปตามที่ตนศรัทธา พอใจ เข้าใจ โดยไม่นิยมที่จะตรวจสอบสืบสวนหรือสอบถามจากผู้ที่รู้ภาษาบาลีให้ถูกต้องชัดเจนเสียก่อน 

เขียนเองเก็บไว้อ่านเองเป็นส่วนตัวก็ไม่เป็นไร แต่นี่เขียนแล้วก็เอาออกเผยแพร่ให้คนอื่นได้เห็นได้อ่านต่อไปอีกด้วย

คนที่อ่านก็ลอกต่อๆ กันไป สมัยนี้ใช้วิธีแชร์ให้แพร่หลายมากขึ้นไปอีก 

คำบาลีผิดๆ จึงระบาดหนักขึ้นไปเรื่อยๆ 

ยกตัวอย่างสักคำ-ที่ตำตาอยู่ทุกวัน 

คือคำที่ออกเสียงกันว่า นิบ-พาน-นะ-ปัด-จะ-โย-โห-ตุ 

ถ้าพูด ก็พอตีกินไปได้ ไม่รู้ว่าผิดถูกตรงไหน

แต่เวลาเขียนออกมาเป็นตัวหนังสือ มั่วมากที่สุด

ที่แรกผมคิดว่าจะยกตัวอย่างที่เขียนกันมั่วๆ มาให้ดู แต่คิดอีกที อย่าดีกว่า 

ยกคำที่ถูกต้องมาให้ดูกันจะๆ ดีกว่า

คำที่ว่านี้เขียนได้ ๒ แบบ คือแบบบาลีและแบบไทย (แบบไทยคือแบบคำอ่าน)

เขียนแบบบาลี: นิพฺพานปจฺจโย โหตุ 

เขียนแบบไทย: นิพพานะปัจจะโย โหตุ

หลักวิชา: 

เขียนแบบบาลี “นิพฺพาน” มีจุดใต้ พฺ ตัวหน้าด้วยเพื่อให้เป็นตัวสะกด

เขียนแบบบาลี “นิพฺพาน” ถ้าไม่มีจุดใต้ พ ตัวหน้า คือเขียนเป็น “นิพพาน” ต้องอ่านว่า นิ-พะ-พา-นะ- ซึ่งก็คือคำที่ผิด

เขียนแบบบาลี “ปจฺจโย” มีจุดใต้ จฺ ตัวหน้าด้วยเพื่อให้เป็นตัวสะกดโดยหลักการเดียวกัน ถ้าไม่มีจุด คือเขียนเป็น “ปจจโย” ต้องอ่านว่า ปะ-จะ-จะ-โย ซึ่งก็คือคำที่ผิด

“นิพฺพานปจฺจโย” ต้องเขียนติดกันแบบนี้ เพราะเอา ๒ คำมาชนกันกลายเป็นคำเดียวกัน  

“นิพฺพาน  ปจฺจโย” แยกกันแบบนี้ คือคำที่ผิด 

“โหตุ” อ่านว่า โห-ตุ เป็นคำกริยา เอกพจน์ 

“โหนฺตุ” (มีจุดใต้ นฺ) อ่านว่า โหน-ตุ เป็นคำกริยา พหูพจน์

ข้อความที่กำลังพูดถึงนี้เป็นเอกพจน์ เพราะฉะนั้น เขียนว่า “โหตุ” ไม่ใช่ “โหนฺตุ”

………………..

เขียนแบบไทย “นิพพานะ” ไม่ต้องมีจุดใต้ พ 

“นิพพานะ” -นะ ต้องมีสระอะ เพราะเขียนแบบคำอ่าน

“ปัจจะโย” เขียนตามเสียงอ่าน ปัจ- ใช้ไม้หันอากาศ ไม่ต้องมีจุดใต้ จ

กล่าวอีกนัยหนึ่ง “ปัจจะโย” ก็คือคำอ่านของ “ปจฺจโย” นั่นเอง

“นิพพานะปัจจะโย” ต้องเขียนติดกันแบบนี้ เพราะเอา ๒ คำมาชนกันกลายเป็นคำเดียวกัน 

“นิพพานะ  ปัจจะโย” แยกกันแบบนี้ คือคำที่ผิด 

“นิพฺพานปจฺจโย โหตุ” หรือ “นิพพานะปัจจะโย โหตุ” แปลเป็นไทยว่า “(ขอบุญกุศลที่ได้บำเพ็ญนี้) จงเป็นปัจจัยแก่พระนิพพาน” 

………………..

ขอความตั้งใจเขียนชี้แจงคำผิดคำถูกที่กระทำด้วยจิตอันเป็นกุศลนี้จงเป็นปัจจัยแก่พระนิพพานด้วยเทอญ 

(เหนื่อยครับ) 

นาวาเอก ทองย้อย แสงสินชัย

๒๐ มีนาคม ๒๕๖๒

๑๑: