ตาลปตฺต (บาลีวันละคำ 23)

ตาลปตฺต

อ่านว่า ตา-ละ-ปัด-ตะ

ตาล แปลว่า ต้นตาล

“ตาล” เป็นภาษาบาลี เราเอามาใช้ในภาษาไทย อ่านว่า ตาน

ปตฺต แปลว่า ใบไม้, สิ่งที่เป็นแผ่นบางๆ

ตาลปตฺต จึงแปลว่า “ใบตาล”

ใบตาลมีลักษณะแผ่ออกเป็นรูปพัด ใบอ่อนเอามาแผ่เป็นพัด ใช้พัดโบกเวลาร้อน

ต่อมา คนนิยมเอาไปถวายพระ เวลาไปไหนมาไหน พระก็ถือไปด้วยเป็นอย่างบริขาร (ของใช้) พิเศษประจำตัว เพื่อฉลองศรัทธาญาติโยม

ตาลปตฺต เขียนในภาษาไทยเป็น “ตาลปัตร” เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า “พัด” ซึ่งพัฒนามาเป็นพัดยศ พัดรอง ที่พระท่านใช้ในงานพิธีต่างๆ

ในปัจจุบัน พัดทำด้วยผ้าดิ้นต่างๆ แต่ก็ยังเรียกว่า “ตาลปัตร” เพราะมีกำเนิดมาจากใบตาล คือ “ตาลปตฺต”

บาลีวันละคำ (23)

26 – 5 – 55

ห้องพระ

15-8-55

ดูโพสในเฟซบุ๊กของครูทองย้อย