อาภัพ (บาลีวันละคำ 172)

อาภัพ

อ่านว่า อา-พับ (เขียนและอ่านแบบไทย)

เป็นคำบาลีอีกคำหนึ่งที่นำมาใช้ในภาษาไทย แปลงรูปและความหมายเป็นไทย

คำเดิมในภาษาบาลีเป็น “อภพฺพ” (อะ-พับ-พะ) เป็นคำคุณศัพท์ แปลว่า ไม่ควร, ไม่เหมาะ, เป็นไปไม่ได้ หมายความว่า “ไม่มีคุณสมบัติที่เหมาะจะเป็นเช่นนั้นเช่นนี้อย่างแน่นอน” ตัวอย่างเช่น

– ดวงอาทิตย์เป็นอภัพพะที่จะขึ้นทางทิศตะวันตก

– คนที่ฆ่าพ่อฆ่าแม่เป็นอภัพพะที่จะได้บรรลุธรรม

“อภพฺพ” ฝรั่งแปลว่า impossible, not likely, unable (ภาษาอังกฤษอาจช่วยให้เข้าใจความหมายได้ชัดขึ้น)

“อภพฺพ” เมื่อเอามาใช้ในภาษาไทย ยืดเสียง “อ” เป็น “อา” และไม่ออกเสียงพยางค์ท้าย จึงได้รูปเป็น “อาภัพ” มีความหมายว่า ปราศจากโชค, เคราะห์ร้าย, วาสนาน้อย, ตกอับ, ควรจะได้ดีแต่ก็เอาดีไม่ได้

คาถาแก้อาภัพ :

ทำดีไว้ให้พร้อมสรรพ ถึงจะอาภัพ ก็ไม่นาน

มัวท้อแท้เหมือนแพ้ทัพ … อาภัพตลอดกาล

บาลีวันละคำ (172)

27-10-55

อภพฺพ (บาลี-อังกฤษ)

ไม่ควร, ไม่เหมาะ, เป็นไปไม่ได้

impossible, not likely, unable

อาภัพ

  [-พับ] ว. ปราศจากโชค, เคราะห์ร้าย, วาสนาน้อย, ตกอับ. (ป. อภพฺพ ว่า ไม่สมควร).

อาภัพเหมือนปูน

  (สำ) ทำดีแต่มักถูกมองข้ามไปหรือไม่มีใครมองเห็น คล้ายในการกินหมาก จะต้องมีหมาก พลู ปูน ๓ อย่างประกอบกัน แต่คนมักพูดว่า กินหมากกินพลู โดยมิได้พูดถึงปูนเลย จะพูดถึงบ้างก็เป็นไปในทางที่ไม่ดีว่า ปูนกัดปาก.

ดูโพสต์ในเฟซบุ๊กของครูทองย้อย