เมถุน (บาลีวันละคำ 263)

27 มกราคม 2013 Admin ชมรมธรรมธารา

เมถุน

อ่านว่า เม-ถุ-นะ

ภาษาไทยใช้เหมือนกัน อ่านว่า เม-ถุน

“เมถุน” รากเดิมมาจาก “มิถุ” แปลว่า ตรงข้าม, ต่างตอบแทนซึ่งกันและกัน, ขัดกัน

ถือเอาความหมายว่า “สิ่งที่เป็นคู่” เพราะถ้าไม่เป็นคู่ หรือไม่มีอีกฝ่ายหนึ่ง ภาวะตรงข้าม ต่างตอบแทนซึ่งกันและกัน หรือขัดกัน ก็มีไม่ได้

มิถุ + ยุ (ปัจจัย = อน) = เมถุน ความหมายที่เข้าใจกันคือ “คนคู่” มีคำวิเคราะห์ศัพท์ว่า

1- มิถุนานํ อิตฺถีปุริสานํ สมานฉนฺทานํ อาจาโร = เมถุนํ

“ความประพฤติของคู่หญิงชายผู้มีความพอใจเสมอกัน”

2- เมถนฺติ สงฺคจฺฉนฺตีติ เมถุนา ปุมิตฺถิยุคลา, เตสํ กมฺมํ = เมถุนํ

“กิจกรรมของคู่ชายหญิงผู้สมสู่กัน”

ในคัมภีร์ คำว่า “เมถุน” มักใช้คู่หรือควบกับคำว่า “ธมฺม” เป็น “เมถุนธมฺม” เมื่อใช้คำเช่นนี้ ความหมายจะดิ้นไม่ได้ (เช่นอ้างว่ามาคู่กันเพื่อทำกิจอย่างอื่น)

โปรดสังเกตว่า “คนคู่” ในความหมายดั้งเดิมคือ “อิตฺถีปุริส” หรือ “ปุมิตฺถิยุคล” คือคู่ชายกับหญิง

: น่าคิดว่า ถ้าชายคู่ชาย หรือหญิงคู่หญิง จะเป็น “เมถุน” หรือไม่ ?

บาลีวันละคำ (263)

27-1-56

เมถุน (บาลี-อังกฤษ)

เกี่ยวพันกับการร่วมประเวณี, เกี่ยวกับกามารมณ์

มิถุ (บาลี-อังกฤษ)

ตรงข้าม, ต่างตอบแทนซึ่งกันและกัน, ขัดกัน

เมถุน (ศัพท์วิเคราะห์)

มิถุนานํ อิตฺถีปุริสานํ สมานฉนฺทานํ อาจาโร เมถุนํ ความประพฤติของคู่หญิงชายผู้มีความพอใจเสมอกัน

มิถุน บทหน้า ณ ปัจจัย

เมถนฺติ สงฺคจฺฉนฺตีติ เมถุนา ปุมิตฺถิยุคลา, เตสํ กมฺมํ เมถุนํ กิจกรรมของคู่ชายหญิงผู้สมสู่กัน (มิถุ + ยุ = เมถุน + ณ)