งานของคนชอบจับผิดชาวบ้าน

เขียนผิดหรือแปลผิด – ภูเขาศิลาไม่หวั่นแรงลม

เขียนผิดหรือแปลผิด – ภูเขาศิลาไม่หวั่นแรงลม

วินย. มหาวคฺโค (๒) – หน้าที่ 11

ภุสา   วาตวุฏฺฐิ   ฯเปฯ   อุตฺตราย   เจปิ  ทิสาย  อาคจฺเฉยฺย  ภุสา  

วาตวุฏฺฐิ    ฯเปฯ    ทกฺขิณาย    เจปิ   ทิสาย   อาคจฺเฉยฺย   ภุสา  

วาตวุฏฺฐิ   เนว   นํ   สงฺกมฺเปยฺย  น  สมฺปกมฺเปยฺย  น  สมฺปเวเธยฺย  

เอวเมว   โข   ภนฺเต  เอวํ  สมฺมาวิมุตฺตจิตฺตสฺส  ภิกฺขุโน  ภุสา  เจปิ  

จกฺขุวิญฺเญยฺยา   รูปา   จกฺขุสฺส   อาปาถํ   อาคจฺฉนฺติ   เนวสฺส  จิตฺตํ  

ปริยาทิยนฺติ    อมิสฺสีกตเมวสฺส    จิตฺตํ    โหติ   ฐิตํ   อาเนญฺชปฺปตฺตํ  

วยญฺจสฺสานุปสฺสติ    ภุสา    เจปิ    โสตวิญฺเญยฺยา    สทฺทา    …  

ฆานวิญฺเญยฺยา  คนฺธา  …  ชิวฺหาวิญฺเญยฺยา  รสา  … กายวิญฺเญยฺยา  

โผฏฺฐพฺพา   …   มโนวิญฺเญยฺยา   ธมฺมา  มนสฺส  อาปาถํ  อาคจฺฉนฺติ  

เนวสฺส    จิตฺตํ    ปริยาทิยนฺติ   อมิสฺสีกตเมวสฺส   จิตฺตํ   โหติ   ฐิตํ  

อาเนญฺชปฺปตฺตํ วยญฺจสฺสานุปสฺสตีติ ฯ  

     [๔] เนกฺขมฺมํ อธิมุตฺตสฺส         ปวิเวกญฺจ เจตโส  

         อพฺยาปชฺฌาธิมุตฺตสฺส         อุปาทานกฺขยสฺส จ  

         ตณฺหกฺขยาธิมุตฺตสฺส          อสมฺโมหญฺจ เจตโส  

         ทิสฺวา อายตนุปฺปาทํ           สมฺมา จิตฺตํ วิมุจฺจติ  

         ตสฺส สมฺมาวิมุตฺตสฺส           สนฺตจิตฺตสฺส ภิกฺขุโน  

         กตสฺส ปฏิจโย นตฺถิ           กรณียํ น วิชฺชติ ฯ  

         เสโล ยถา เอกฆโน           วาเตน น สมีรติ  

         เอวํ รูปา รสา สทฺทา          คนฺธา ผสฺสา จ เกวลา  

         อิฏฺฐา ธมฺมา อนิฏฺฐา          นปฺปเวเธนฺติ ตาทิโน  

———

สุตฺต องฺ. (๓):ปญฺจก-ฉกฺกนิปาตา – หน้าที่ 424

จิตฺตํ  โหติ  ฐิตํ  อาเนญฺชปฺปตฺตํ๑  วยญฺจสฺสานุปสฺสติ  ภูสา  เจปิ  โสตวิญฺญยฺยา  สทฺทา  ฯเปฯ  ฆานวิญฺเญยฺยา คนฺธา ชิวฺหาวิญฺเญยฺยา  รสา  กายวิญฺเญยฺยา  โผฏฺฐพฺพา  มโนวิญฺเญยฺยา  ธมฺมา  มนสฺส  อาปาถํ  อาคจฺฉนฺติ  เนวสฺส  จิตฺตํ  ปริยาทิยนฺติ  อมิสฺสกตเมวสฺส  จิตฺตํ  โหติ  ฐิตํ  อาเนญฺชปฺปตฺตํ  วยญฺจสฺสานุปสฺสตีติ  ฯ   

         เนกฺขมฺมมธิมุตฺตสฺส          ปวิเวกญฺจ เจตโส   

         อพฺยาปชฺฌาธิมุตฺตสฺส       อุปาทานกฺขยสฺส จ  

         ตณฺหกฺขยาธิมุตฺตสฺส         อสมฺโมหญฺจ เจตโส  

         ทิสฺวา อายตนุปฺปาทํ         สมฺมา จิตฺตํ วิมุจฺจติ   

         ตสฺส สมฺมาวิมุตฺตสฺส         สนฺตจิตฺตสฺส ภิกฺขุโน   

         กตสฺส ปติจโย นตฺถิ          กรณียํ น วิชฺชติ ฯ  

         เสโล ยถา เอกฆโน          วาเตน น สมีรติ        

         เอวํ รูปา รสา สทฺทา         คนฺธา ผสฺสา จ เกวลา  

         อิฏฺฐา ธมฺมา อนิฏฺฐา จ      นปฺปเวเธนฺติ ตาทิโน  

         ฐิตํ จิตฺตํ วิปฺปมุตฺตํ           วยญฺจสฺสานุปสฺสตีติ ฯ   

     [๓๒๗]  ๕๖  เตน  โข  ปน  สมเยน อายสฺมา ผคฺคุโณ อาพาธิโก   

โหติ   ทุกฺขิโต   พาฬฺหคิลาโน  ฯ  อถ  โข  อายสฺมา  อานนฺโท  เยน   

ภควา   เตนุปสงฺกมิ   อุปสงฺกมิตฺวา   ภควนฺตํ   อภิวาเทตฺวา  เอกมนฺตํ   

นิสีทิ   เอกมนฺตํ  นิสินฺโน  โข  อายสฺมา  อานนฺโท  ภควนฺตํ  เอตทโวจ   

อายสฺมา   ภนฺเต   ผคฺคุโณ   อาพาธิโก   ทุกฺขิโต  พาฬฺหคิลาโน  สาธุ   

#๑ ยุ. สพฺพตฺถ วาเรสุ อาเนชฺชปฺปตฺตํ ฯ  

———-

สุตฺต ขุ. ขุทฺทกปาฐ-ธมฺมปทคาถา-…สุตฺตนิปาตา – หน้าที่ 25

               ธมฺมปทคาถาย ฉฏฺโฐ ปณฺฑิตวคฺโค  

  [๑๖] ๖ นิธีนํว ปวตฺตารํ            ยํ ปสฺเส วชฺชทสฺสินํ  

         นิคฺคยฺหวาทึ เมธาวึ         ตาทิสํ ปณฺฑิตํ ภเช  

         ตาทิสํ ภชมานสฺส           เสยฺโย โหติ น ปาปิโย ฯ  

         โอวเทยฺยานุสาเสยฺย        อสพฺภา จ นิวารเย  

         สตํ หิ โส ปิโย โหติ        อสตํ โหติ อปฺปิโย ฯ  

         น ภเช ปาปเก มิตฺเต       น ภเช ปุริสาธเม  

         ภเชถ มิตฺเต กลฺยาเณ       ภเชถ ปุริสุตฺตเม ฯ  

         ธมฺมปีติ สุขํ เสติ           วิปฺปสนฺเนน เจตสา  

         อริยปฺปเวทิเต ธมฺเม        สทา รมติ ปณฺฑิโต ฯ  

               อุทกญฺหิ นยนฺติ เนตฺติกา  

               อุสุการา นมยนฺติ เตชนํ  

               ทารุํ นมยนฺติ ตจฺฉกา  

               อตฺตานํ ทมยนฺติ ปณฺฑิตา ฯ  

         เสโล ยถา เอกฆโน        วาเตน น สมีรติ  

         เอวํ นินฺทาปสํสาสุ          น สมฺมิญฺชนฺติ ๑ ปณฺฑิตา ฯ  

         ยถาปิ รหโท คมฺภีโร        วิปฺปสนฺโน อนาวิโล  

         เอวํ ธมฺมานิ สุตฺวาน        วิปฺปสีทนฺติ ปณฺฑิตา ฯ  

                สพฺพตฺถ เว สปฺปุริสา วชนฺติ ๒  

#๑ ม. ยุ. สมิญฺชนฺติ ฯ     ๒ ม. ยุ. จชนฺติ ฯ  

ประโยค๒ – ธมฺมปทฏฺฐกถา (จตุตฺโถ ภาโค) – หน้าที่ 40

              ” เสโล ยถา เอกฆโน       วาเตน น สมีรติ 

              เอวํ นินฺทาปสํสาสุ           น สมิญฺชนฺติ ปณฺฑิตาติ. “

         ตตฺถ    นินฺทาปสํสาสูติ   กิญฺจาปิ   อิธ   เทฺว   โลกธมฺมา 

วุตฺตา   อตฺโถ   ปน   อฏฺฐนฺนมฺปิ   วเสน   เวทิตพฺโพ.   ยถา  หิ

เอกฆโน   อสุสิโร   เสโล  ปุรตฺถิมาทิเภเทน  วาเตน  น  สมีรติ  น

เอกฆโน   อสุสิโร   เสโล  ปุรตฺถิมาทิเภเทน  วาเตน  น  สมีรติ  น

อิญฺชติ   น   จลติ   เอวํ   อฏฺฐสุปิ   โลกธมฺเมสุ   อชฺโฌตฺถรนฺเตสุ 

ปณฺฑิตา   น   สมิญฺชนฺติ  ปฏิฆวเสน  วา  อนุนยวเสน  วา  น  จลนฺติ

น กมฺปนฺตีติ. 

            เทสนาวสาเน พหู โสตาปตฺติผลาทีนิ ปาปุณึสูติ.

                            ลกุณฺฏกภทฺทิยตฺเถรวตฺถุ.

                                      ———–

๑. มหาวิภงฺค. ๒/๓๒๒.

———

สุตฺต ขุ. วิมานวตฺถุ-เปตวตฺถุ-เถรคาถา-เถรีคาถา – หน้าที่ 361

          อุนฺนฬานํ ปมตฺตานํ         เตสํ วฑฺฒนฺติ อาสวา ฯ  

          เยสญฺจ สุสมารทฺธา        นิจฺจํ กายคตา สติ  

          อกิจฺจนฺเต น เสวนฺติ       กิจฺเจ สาตจฺจการิโน  

          สตานํ สมฺปชานานํ         อตฺถํ คจฺฉนฺติ อาสวา ฯ   

          อุชุมคฺคมฺหิ อกฺขาเต        คจฺฉถ มา นิวตฺตถ  

          อตฺตนา โจทยตฺตานํ        นิพฺพานมภิหารเย ฯ  

          อจฺจารทฺธมฺหิ วิริยมฺหิ       สตฺถา โลเก อนุตฺตโร   

          วีโณปมํ กริตฺวาน ๑       ธมฺมํ เทเสสิ จกฺขุมา ฯ  

          ตสฺสาหํ วจนํ สุตฺวา        วิหาสึ สาสเน รโต   

          สมถํ ๒ ปฏิปาเทสึ        อุตฺตมตฺถสฺส ปตฺติยา   

          ติสฺโส วิชฺชา อนุปฺปตฺตา     กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ ฯ   

          เนกฺขมฺเม อธิมุตฺตสฺส       ปวิเวกญฺจ เจตโส   

          อพฺยาปชฺฌาธิมุตฺตสฺส        อุปาทานกฺขยสฺส จ  

          ตณฺหกฺขยาธิมุตฺตสฺส         อสมฺโมหญฺจ เจตโส  

          ทิสฺวา อายตนุปฺปาทํ        สมฺมา จิตฺตํ วิมุจฺจติ ฯ   

          ตสฺส สมฺมา วิมุตฺตสฺส       สนฺตจิตฺตสฺส ภิกฺขุโน   

          กตสฺส ปฏิจโย นตฺถิ        กรณียํ น วิชฺชติ ฯ  

          เสโล ยถา เอกฆโน       วาเตน น สมีรติ  

          เอวํ รูปา รสา สทฺทา      คนฺธา ผสฺสา จ เกวลา  

#๑ ม. ยุ. กริตฺวา เม ฯ   ๒ ยุ. สมตํ ฯ   

สุตฺต ขุ. วิมานวตฺถุ-เปตวตฺถุ-เถรคาถา-เถรีคาถา – หน้าที่ 362

          อิฏฺฐา ธมฺมา อนิฏฺฐา จ     นปฺปเวเธนฺติ ตาทิโน  

          ฐิตํ จิตฺตํ วิสญฺญุตฺตํ         วยญฺจสฺสานุปสฺสตีติ ฯ   

                โสโณ โกฬิวิโส เถโร ฯ  

                       อุทฺทานํ   

          โสโณ โกฬิวิโส เถโร      เอโกเยว มหิทฺธิโก   

          เตรสมฺหิ นิปาตมฺหิ         คาถาโย เจตฺถ เตรสาติ ฯ   

                เตรสกนิปาโต นิฏฺฐิโต ฯ  

                 ______________________   

                เถรคาถาย จุทฺทสกนิปาโต  

 [๓๘๑] ๑ ยทา อหํ ปพฺพชิโต        อคารสฺมา อนคาริยํ  

          นาภิชานามิ สงฺกปฺปํ           อนริยํ โทสสํหิตํ ฯ   

          อิเม หญฺญนฺตุ วชฺฌนฺตุ       ทุกฺขํ ปปฺโปนฺตุ ปาณิโน  

          สงฺกปฺปํ นาภิชานามิ           อิมสฺมึ ทีฆมนฺตเร ฯ  

          เมตฺตญฺจ อภิชานามิ           อปฺปมาณํ สุภาวิตํ   

          อนุปุพฺพํ ปริจิตํ                 ยถา พุทฺเธน เทสิตํ ฯ   

          สพฺพมิตฺโต สพฺพสโข         สพฺพภูตานุกมฺปโก  

          เมตฺตํ จิตฺตญฺจ ภาเวมิ         อพฺยาปชฺฌรโต สทา ฯ  

          อสํหีรํ อสํกุปฺปํ                  จิตฺตํ อาโมทยามหํ  

          พฺรหฺมวิหารํ ภาเวมิ            อกาปุริสเสวิตํ ฯ   

อรรถกถา

ขุทฺทกนิกายฏฺฐกถา เถรคาถาวณฺณนา (ปรมตฺถทีปนี ๒) – หน้าที่ 382

        เล่มที่  26  เตรสกนิปาตวณฺณนา  หน้า  382  

อริยมคฺคํ  อธิมุตฺตสฺส ฯ  

        ทิสฺวา  อายตนุปฺปาทนฺติ  จกฺขาทีนํ  อายตนานํ  ยถา-  

สกปจฺจเยหิ  ขเณ  ขเณ  อุปฺปาทํ  ตปฺปฏิปกฺขโต  นิโรธญฺจ  

วิปสฺสนาปญฺญาสหิตาย  มคฺคปญฺญาย  ทิสฺวา  ทสฺสนเหตุ ฯ  

        สมฺมา  จิตฺตํ  วิมุจฺจตีติ  สมฺมา  เหตุนา  ญาเยน  

มคฺคปฏิปาฏิยา  สพฺพาสวโต  จิตฺตํ  วิมุจฺจติ ฯ  

        ตสฺส  สมฺมา  วิมุตฺตสฺสาติอาทีสุ  อยํ  สงฺเขปตฺโถ  ตสฺส  

วุตฺตนเยน  สมฺมเทว  สพฺพสงฺกิเลสโต  วิมุตฺตสฺส  ตโต  เอว  

อจฺจนฺตุปสเมน  สนฺตจิตฺตสฺส  ขีณาสวภิกฺขุโน  กตสฺส  กุสลสฺส  

อกุสลสฺส  วา  อุปจโย  นตฺถิ  มคฺเคเนว  สมุคฺฆาติตตฺตา  

ปริญฺญาทิเภทํ  กรณียํ  น  วิชฺชติ  กตกิจฺจตฺตา ฯ  เอวํภูตสฺส  

ยถา  เอกฆโน  เสโล  ปพฺพโต  ปกติวาเตน  น  สมีรติ  น  

สงฺกมฺปติ  เอวํ  อิฏฺฐา  จ  อนิฏฺฐา  จ  รูปาทโย  อารมฺมณธมฺมา  

ตาทิโน  ตาทิภาวปฺปตฺตสฺส  ฐิตํ  อเนชํ  ปหีนสพฺพโสกตาย  (๑)  

วิสํยุตฺตํ  จิตฺตํ  นปฺปเวเธนฺติ  น  จาเลนฺติ  อสฺส  จ  อารมฺมณ-  

ธมฺมสฺส  กาเลน  กาลํ  ผลสมาปตฺตึ  สมาปชฺชิตฺวา  วิปสฺสนฺโต  

วยํ  นิโรธํ  ขเณ  ขเณ  ภิชฺชนสภาวํ  อนุปสฺสตีติ  อญฺญํ  

พฺยากาสิ  ฯ  

                โสณโกฬิวิสตฺเถรคาถาวณฺณนา  นิฏฺฐิตา  ฯ  

                เตรสกนิปาตวณฺณนา  นิฏฺฐิตา  ฯ  

#๑.  สี.  ยุ.  สพฺพโยคตาย  ฯ  

———–

อภิ. กถาวตฺถุ – หน้าที่ 106

อรหา อรหตฺตาติ ฯ  

        [๒๔๘]   ปริหายติ   อรหา   อรหตฺตาติ  ฯ  อามนฺตา  ฯ  อตฺถิ  

ฉินฺนสฺส  เฉทิยนฺติ  ฯ  น  เหวํ  วตฺตพฺเพ  ฯ  อตฺถิ ฉินฺนสฺส เฉทิยนฺติ ฯ  

อามนฺตา  ฯ  นนุ  วุตฺตํ  ภควตา  

              วีตตณฺโห อนาทาโน      กิจฺจํ ยสฺส น วิชฺชติ  

              ฉินฺนสฺส เฉทิยํ นตฺถิ      โอฆปาโส สมูหโตติ  

อตฺเถว   สุตฺตนฺโตติ   ฯ   อามนฺตา   ฯ  เตน  หิ  น  วตฺตพฺพํ  อตฺถิ  

ฉินฺนสฺส เฉทิยนฺติ ฯ  

        [๒๔๙]   ปริหายติ   อรหา   อรหตฺตาติ  ฯ  อามนฺตา  ฯ  อตฺถิ  

กตสฺส  ปฏิจโยติ  ฯ  น  เหวํ  วตฺตพฺเพ  ฯ  อตฺถิ  กตสฺส  ปฏิจโยติ ฯ  

อามนฺตา ฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา  

              ตสฺส สมฺมาวิมุตฺตสฺส      สนฺตจิตฺตสฺส ภิกฺขุโน  

              กตสฺส ปฏิจโย นตฺถิ      กรณียํ น วิชฺชติ  

              เสโล ยถา เอกฆโน       วาเตน น สมีรติ  

              เอวํ รูปา รสา สทฺทา      คนฺธา ผสฺสา จ เกวลา  

              อิฏฺฐา ธมฺมา อนิฏฺฐา จ   นปฺปเวเธนฺติ ตาทิโน  

              ฐิตํ จิตฺตํ วิปฺปมุตฺตํ        วยํ จสฺสานุปสฺสตีติ ๑  

อตฺเถว   สุตฺตนฺโตติ   ฯ   อามนฺตา   ฯ  เตน  หิ  น  วตฺตพฺพํ  อตฺถิ  

กตสฺส ปฏิจโยติ ฯ  

#๑ วิ. ม. ๒. ๑๑ ฯ  

——–

ประโยค๕ – มงฺคลตฺถทีปนี (ทุติโย ภาโค) – หน้าที่ 435

ตสฺส    จิตฺตํ    เกนจิ   อกมฺปนียํ   โลกุตฺตมภาวาวหนโต   มงฺคลนฺติ 

เวทิตพฺพํ  ฯ  กสฺส  จ  เอเตหิ  ผุฏฺฐสฺส  จิตฺตํ  น  กมฺปตีติ ฯ อรหโต 

ขีณาสวสฺส   น   อญฺญสฺส   กสฺสจิ  ฯ  ตถา  หิ  ปุถุชฺชนสามเณราทโย 

ลกุณฺฏกภทฺทิยตฺเถรํ   ทิสฺวา   สีสกณฺณนาสาสุ   คเหตฺวา   กึ   จูฬปิตา 

สาสเน  น  อุกฺกณฺฐิโต  อภิรมสีติ  วทนฺติ  ฯ  เถโร  เตสํ เนว กุชฺฌติ 

น  ทุสฺสติ  ฯ  ภิกฺขู  กถํ  สมุฏฺฐาเปสุํ  สามเณราทโย  เอวญฺจ เอวญฺจ 

วิเหเฐนฺติ  โส  เนว  กุชฺฌติ  น  ทุสฺสตีติ  ฯ  ตํ  สุตฺวา  สตฺถา อาม 

ภิกฺขเว   ขีณาสวา   นาม   เนว  กุชฺฌนฺติ  น  ทุสฺสนฺติ  ฆนเสลสทิสา 

เหเต อจลา อกมฺปิยาติ วตฺวา ธมฺมปทสฺส ปณฺฑิตวคฺเค อิมํ คาถมาห 

                เสโล ยถา เอกฆโน            วาเตน น สมีรติ 

                เอวํ นินฺทาปสํสาสุ              น สมิญฺชนฺติ ปณฺฑิตาติ ฯ 

        ตตฺถ   นินฺทาปสํสาสูติ   กิญฺจาปิ   อิธ   เทฺว  โลกธมฺมา  วุตฺตา 

อตฺโถ  ปน  อฏฺฐนฺนมฺปิ  วเสน  วิทิตพฺโพ  ฯ  ยถา  หิ  ฆโน  อสุสิโร๔ 

เสโล   ปุรตฺถิมาทิเภเทน   วาเตน   น  สมีรติ  น  อิญฺชติ  น  จลติ 

เสโล   ปุรตฺถิมาทิเภเทน   วาเตน   น  สมีรติ  น  อิญฺชติ  น  จลติ 

เอวํ   อฏฺฐสุปิ   โลกธมฺเมสุ   อชฺโฌตฺถรนฺเตสุ  ปณฺฑิตา  น  สมิญฺชนฺติ 

ปฏิฆวเสน วา อนุนยวเสน วา น จลนฺติ น กุปฺปนฺตีติ ตพฺพณฺณนา ฯ 

        [๕๖๕] ยนฺตุ อฏฺฐกถายํ ๒ 

        เสโล ยถา เอกฆโน           วาเตน น สมีรติ 

        เอวํ รูปา รสา สทฺทา          คนฺธา ผสฺสา จ เกวลา 

        อิฏฺฐา ธมฺมา อนิฏฺฐา จ      นปฺปเวเธนฺติ ตาทิโน 

๑. ขุ. ธ. ๒๕/๒๕. ๒. ป. โช. ขุ. ขุ. ๑๖๙.

ประโยค๕ – มงฺคลตฺถทีปนี (ทุติโย ภาโค) – หน้าที่ 436

        ฐิตํ      จิตฺตํ      วิปฺปมุตฺตํ     วยญฺจสฺสานุปสฺสโตติ๑

วุตฺตํ   ตํ   ฉกฺกงฺคุตฺตเร   ทุติยปณฺณาสกสฺส   ปฐมวคฺเค  ๒   เจว 

จมฺมกฺขนฺธเก  ๓   จ   อายสฺมตา   โสณตฺเถเรน  อตฺตโน  อรหตฺตํ 

พฺยากโรนฺเตน สตฺถุ สนฺติเก วุตฺตํ ฯ 

        ตตฺถ   ผสฺสาติ   โผฏฺฐพฺพา  ฯ  ธมฺมาติ  มโนวิญฺเญยฺยธมฺมา  ฯ 

นปฺปเวเธนฺตีติ  จิตฺตํ  น  กมฺเปนฺติ  ฯ  ตาทิโนติ  ตาทิลกฺขณปฺ-

ปตฺตสฺส  ฯ  ฐิตนฺติ  ปติฏฺฐิตํ  อาเนญฺชปฺปตฺตนฺติ  อตฺโถ  ฯ  วิปฺปมุตฺตนฺติ  วิปสฺสนาปฏิปตฺติยา  ผลสมาปตฺติวเสน  วิมุตฺตํ  นิพฺพานารมฺมเณ  จ  อธิมุตฺตํ  ฯ  วยญฺจสฺสานุปสฺสโตติ  อสฺส  จิตฺตสฺส  อุปฺปาทมฺปิ วยมฺปิ  อนุปสฺสนฺตสฺส  อรหโตติ  ตพฺพณฺณนานโย  ฯ 

        ตสฺมิมฺปน   สุตฺเต  จุณฺณิยปเท๔  วยญฺจสฺสานุปสฺสตีติ  อาคตํ  ฯ 

ตพฺพณฺณนายญฺจ๕    วยญฺจสฺสานุปสฺสตีติ    ตสฺส   เจส   จิตฺตสฺส 

อุปฺปาทมฺปิ   วยมฺปิ   ปสฺสตีติ   วุตฺตํ  ฯ   ตสฺส   จ  จิตฺตสฺส  เอส 

ขีณาสโว ภิกฺขูติ อตฺโถ ฯ 

        [๕๖๖]    เอวมฏฺฐกถายํ    ขีณาสวสฺเสว   จิตฺตํ   น   กมฺปตีติ 

วุตฺตํ  ฯ   ตํ   อุกฺกฏฺฐวเสน   วุตฺตนฺติ  ทฏฺฐพฺพํ  ฯ  ตทญฺญสฺสาปิ  หิ 

อริยสาวกสฺส   จิตฺตํ   น  กมฺปตีติ  สกฺกา  วตฺตุํ  ฯ  ตถา  หิ  ภควา 

อสฺสุตวโตปิ   ภิกฺขเว  ปุถุชฺชนสฺส  อุปฺปชฺชติ  ลาโภปิ  อลาโภปิ  ยโสปิ 

อยโสปิ   นินฺทาปิ   ปสํสาปิ   สุขมฺปิ   ทุกฺขมฺปิ  ฯ  สุตวโตปิ  ภิกฺขเว 

๑. วยญฺจสฺสานุปสฺสตีติ ปาลิยํ ทิสฺสติ ฯ สี. อีทิโสเยว. ๒. องฺ. ฉกฺก. ๒๒/๔๒๓. 

๓. วิ. มหาวคฺค. ๒/๑๑. ๔. องฺ. ฉกฺก. ๒๒/๔๒๓. ๕. มโน. ปู. ๓/๑๕๕.

———-

ประโยค๘ – วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺล (ปฐโม ภาโค) – หน้าที่ 6

                                   วิสุทฺธิมคฺเค 

สุวิสุทฺธนฺติ๑  หิ  วจนโต  สพฺพปาปสฺส๒ อกรณนฺติอาทิวจนโต จ สีลํ 

สาสนสฺส  อาทิ ฯ  ตญฺจ  กลฺยาณํ อวิปฺปฏิสาราทิคุณาวหตฺตา ฯ 

สมาธินา มชฺเฌกลฺยาณตา   ปกาสิตา   โหติ ฯ  กุสลสฺส  อุป

สมฺปทาติอาทิวจนโต หิ  สมาธิ  สาสนสฺส  มชฺเฌ ฯ โส จ กลฺยาโณ 

อิทฺธิวิธาทิคุณาวหตฺตา ฯ ปญฺญาย   ปริโยสานกลฺยาณตา   ปกาสิตา   

โหติ ฯ  สจิตฺตปริโยทปนํ เอตํ  พุทฺธานสาสนนฺติ๒  หิ  วจนโต  

ปญฺญุตฺตรโต จ ปญฺญา สาสนสฺสปริโยสานํ ฯ สา จ กลฺยาณา 

อิฏฺฐานิฏฺเฐสุ ตาทิภาวาวหนโต ฯ 

        เสโล ยถา เอกฆโน     วาเตน น สมีรติ 

        เอวํ นินฺทาปสํสาสุ     น สมิญฺชนฺติ ปณฺฑิตาติ๓ 

หิ  วุตฺตํ ฯ  ตถา  สีเลน  เตวิชฺชตาย  อุปนิสฺสโย  ปกาสิโต  โหติ ฯ 

สีลสมฺปตฺตึ   หิ   นิสฺสาย  ติสฺโส  วิชฺชา  ปาปุณาติ  น  ตโต  ปรํ ฯ 

สมาธินา   ฉฬภิญฺญตาย   อุปนิสฺสโย   ปกาสิโต  โหติ ฯ  สมาธิสมฺปทํ 

หิ   นิสฺสาย   ฉฬภิญฺญา   ปาปุณาติ   น   ตโต   ปรํ ฯ   ปญฺญาย 

ปฏิสมฺภิทาปเภทสฺส   อุปนิสฺสโย   ปกาสิโต  โหติ ฯ  ปญฺญาสมฺปตฺตึ  หิ  นิสฺสาย   จตสฺโส  ปฏิสมฺภิทาโย  ปาปุณาติ  น   อญฺเญน  การเณน ฯ  สีเลน   จ   กามสุขลฺลิกานุโยคสงฺขาตสฺส   อนฺตสฺส   วชฺชนํ   ปกาสิตํ  โหติ ฯ   สมาธินา   อตฺตกิลมถานุโยคสงฺขาตสฺส  อนฺตสฺส  วชฺชนํ ฯ 

ปญฺญาย   มชฺฌิมาย   ปฏิปตฺติยา   เสวนํ   ปกาสิตํ   โหติ ฯ  ตถา 

สีเลน   อปายสมติกฺกมนุปาโย   ปกาสิโต   โหติ ฯ   สมาธินา 

๑. สํ. มหาวาร. ๑๙/๒๒๐ ฯ ๒. ที. มหา. ๑๐/๕๗ ฯ ๓. ขุ. ธ. ๒๕/๒๕ ฯ