บาลีวันละคำ

ปรโลก (บาลีวันละคำ 342)

ปรโลก

อ่านว่า ปะ-ระ-โล-กะ

ภาษาไทยเขียนเหมือนกัน อ่านว่า ปะ-ระ-โลก ก็ได้ ปอ-ระ-โลก ก็ได้

ปรโลก” ประกอบด้วย ปร + โลก = ปรโลก

ปร” แปลว่า อื่น, อื่นอีก, อีกอันหนึ่ง, อีกข้างหนึ่ง, โพ้น, เหนือ

โลก” แปลตามศัพท์ว่า “ผู้จะพินาศไป” หรือ “ผู้จะย่อยยับไป” ความหมายที่เข้าใจกันคือ แผ่นดิน, ส่วนหนึ่งแห่งสกลจักรวาล, ดาวเคราะห์ดวงหนึ่ง โดยปริยายหมายถึงหมู่มนุษย์

ปรโลก” แปลว่า “โลกอื่น” มีความหมาย 2 นัย คือ –

1 ภพภูมิอื่น หรือดาวดวงอื่นที่มีชีวิต

2 ชาติหน้า หรือชีวิตใหม่ คือตายจากชาตินี้แล้วเกิดใหม่

ปัญหาที่คาใจคนส่วนใหญ่ก็คือ “ปรโลกชาติหน้า” มีจริงหรือเปล่า ?

คำตอบปัญหานี้ไม่ได้ขึ้นอยู่กับความเชื่อ (ใครเชื่อว่าชาติหน้ามี ชาติหน้าก็มี, ใครเชื่อว่าชาติหน้าไม่มี ชาติหน้าก็ไม่มี)

แต่ขึ้นอยู่กับการทำความเห็น หรือปัญญา ให้ตรงกับความจริง (ความจริงเกี่ยวกับชาติหน้ามีอยู่แล้ว ขึ้นอยู่กับว่าใครจะทำความเห็นของตนให้เข้าถึงความจริงนั้นได้แค่ไหน)

: “ข้าพเจ้ามาพูดกับท่านด้วยน้ำตา

แต่น้ำตาของข้าพเจ้าเป็นน้ำตาของลูกผู้ชาย

ของเลือด ของความคั่งแค้น และการผูกใจเจ็บไปชั่วชีวิต

ทั้งชาตินี้และชาติหน้า

ในวันหนึ่งข้างหน้า เราจะต้องเอาปราสาทพระวิหาร

กลับคืนมาเป็นของชาติไทยให้จงได้

– จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์

4 กรกฎาคม 2505

บาลีวันละคำ (342)

19-4-56

ปรโลก ป.(พจนานุกรมศัพท์บาลี)

โลกอื่น, โลกหน้า.

ปร (ก.วิ., คุณ.และบุรพบท) (บาลี-อังกฤษ)

โพ้น, อีกข้างหนึ่ง, เหนือ, อีกอันหนึ่ง, อื่นอีก, อื่น

ปรโลก the other world, the world beyond, future world, the world to come, the beyond or future life ชาติหน้าหรือชีวิตใหม่

ตรงกันข้ามกับ อยํ โลโก this world, อิธโลก the world here

ปร-

 [ปะระ-, ปอระ-] ว. อื่น, ใช้เป็นบทหน้าสมาส เช่น ปรปักษ์ ปรโลก. (ป.).

ปรโลก

 [ปะระ-, ปอระ-] น. โลกหน้า.

โลก = สัตวโลก (ศัพท์วิเคราะห์)

ลุชฺชติ ปลุชฺชตีติ โลโก ผู้จะพินาศไป

ลุชฺ ธาตุ ในความหมายว่าพินาศ ณ ปัจจัย แปลง ช เป็น ก

ลุจฺจติ ปลุจฺจติ วินาสํ คจฺฉตีติ โลโก ผู้จะย่อยยับไป

ลุจฺ ธาตุ ในความหมายว่าย่อยยับ, พินาศ  อ ปัจจัย แปลง จ เป็น ก

โลก ป.(พจนานุกรมศัพท์บาลี)

โลก, สัตว์โลก, พลเมือง

โลก, โลก-

 [โลก, โลกะ-, โลกกะ-] น. แผ่นดิน, โดยปริยายหมายถึงหมู่มนุษย์ เช่น ให้โลกนิยม; ส่วนหนึ่งแห่งสกลจักรวาล เช่น มนุษยโลก เทวโลก พรหมโลก โลกพระอังคาร; (ภูมิ) ดาวเคราะห์ดวงหนึ่ง มีขนาดใหญ่เป็นอันดับ ๕ ในระบบสุริยะ เป็นที่อยู่อาศัยของมนุษย์และสิ่งมีชีวิตทั้งหลาย ลักษณะอย่างรูปทรงกลม มีเส้นผ่าศูนย์กลางที่ศูนย์สูตรยาว ๑๒,๗๕๕ กิโลเมตร ศูนย์กลางที่ขั้วโลกยาว ๑๒,๗๑๑ กิโลเมตร มีเนื้อที่บนผิวโลก ๕๑๐,๙๐๓,๔๐๐ ตารางกิโลเมตร. (ป., ส.).