ปรโลก (บาลีวันละคำ 342)
ปรโลก
อ่านว่า ปะ-ระ-โล-กะ
ภาษาไทยเขียนเหมือนกัน อ่านว่า ปะ-ระ-โลก ก็ได้ ปอ-ระ-โลก ก็ได้
“ปรโลก” ประกอบด้วย ปร + โลก = ปรโลก
“ปร” แปลว่า อื่น, อื่นอีก, อีกอันหนึ่ง, อีกข้างหนึ่ง, โพ้น, เหนือ
“โลก” แปลตามศัพท์ว่า “ผู้จะพินาศไป” หรือ “ผู้จะย่อยยับไป” ความหมายที่เข้าใจกันคือ แผ่นดิน, ส่วนหนึ่งแห่งสกลจักรวาล, ดาวเคราะห์ดวงหนึ่ง โดยปริยายหมายถึงหมู่มนุษย์
“ปรโลก” แปลว่า “โลกอื่น” มีความหมาย 2 นัย คือ –
1 ภพภูมิอื่น หรือดาวดวงอื่นที่มีชีวิต
2 ชาติหน้า หรือชีวิตใหม่ คือตายจากชาตินี้แล้วเกิดใหม่
ปัญหาที่คาใจคนส่วนใหญ่ก็คือ “ปรโลก–ชาติหน้า” มีจริงหรือเปล่า ?
คำตอบปัญหานี้ไม่ได้ขึ้นอยู่กับความเชื่อ (ใครเชื่อว่าชาติหน้ามี ชาติหน้าก็มี, ใครเชื่อว่าชาติหน้าไม่มี ชาติหน้าก็ไม่มี)
แต่ขึ้นอยู่กับการทำความเห็น หรือปัญญา ให้ตรงกับความจริง (ความจริงเกี่ยวกับชาติหน้ามีอยู่แล้ว ขึ้นอยู่กับว่าใครจะทำความเห็นของตนให้เข้าถึงความจริงนั้นได้แค่ไหน)
: “ข้าพเจ้ามาพูดกับท่านด้วยน้ำตา
แต่น้ำตาของข้าพเจ้าเป็นน้ำตาของลูกผู้ชาย
ของเลือด ของความคั่งแค้น และการผูกใจเจ็บไปชั่วชีวิต
ทั้งชาตินี้และชาติหน้า
ในวันหนึ่งข้างหน้า เราจะต้องเอาปราสาทพระวิหาร
กลับคืนมาเป็นของชาติไทยให้จงได้”
– จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์
4 กรกฎาคม 2505
บาลีวันละคำ (342)
19-4-56
ปรโลก ป.(พจนานุกรมศัพท์บาลี)
โลกอื่น, โลกหน้า.
ปร (ก.วิ., คุณ.และบุรพบท) (บาลี-อังกฤษ)
โพ้น, อีกข้างหนึ่ง, เหนือ, อีกอันหนึ่ง, อื่นอีก, อื่น
ปรโลก the other world, the world beyond, future world, the world to come, the beyond or future life ชาติหน้าหรือชีวิตใหม่
ตรงกันข้ามกับ อยํ โลโก this world, อิธโลก the world here
ปร-
[ปะระ-, ปอระ-] ว. อื่น, ใช้เป็นบทหน้าสมาส เช่น ปรปักษ์ ปรโลก. (ป.).
ปรโลก
[ปะระ-, ปอระ-] น. โลกหน้า.
โลก = สัตวโลก (ศัพท์วิเคราะห์)
ลุชฺชติ ปลุชฺชตีติ โลโก ผู้จะพินาศไป
ลุชฺ ธาตุ ในความหมายว่าพินาศ ณ ปัจจัย แปลง ช เป็น ก
ลุจฺจติ ปลุจฺจติ วินาสํ คจฺฉตีติ โลโก ผู้จะย่อยยับไป
ลุจฺ ธาตุ ในความหมายว่าย่อยยับ, พินาศ อ ปัจจัย แปลง จ เป็น ก
โลก ป.(พจนานุกรมศัพท์บาลี)
โลก, สัตว์โลก, พลเมือง
โลก, โลก-
[โลก, โลกะ-, โลกกะ-] น. แผ่นดิน, โดยปริยายหมายถึงหมู่มนุษย์ เช่น ให้โลกนิยม; ส่วนหนึ่งแห่งสกลจักรวาล เช่น มนุษยโลก เทวโลก พรหมโลก โลกพระอังคาร; (ภูมิ) ดาวเคราะห์ดวงหนึ่ง มีขนาดใหญ่เป็นอันดับ ๕ ในระบบสุริยะ เป็นที่อยู่อาศัยของมนุษย์และสิ่งมีชีวิตทั้งหลาย ลักษณะอย่างรูปทรงกลม มีเส้นผ่าศูนย์กลางที่ศูนย์สูตรยาว ๑๒,๗๕๕ กิโลเมตร ศูนย์กลางที่ขั้วโลกยาว ๑๒,๗๑๑ กิโลเมตร มีเนื้อที่บนผิวโลก ๕๑๐,๙๐๓,๔๐๐ ตารางกิโลเมตร. (ป., ส.).