บาลีวันละคำ

ศรชล (บาลีวันละคำ 4,588)

ศรชล

คำย่อที่มีความหมายเหมือนคำเต็ม

อ่านเท่าที่เห็นว่า สอน-ชน

อ่านแบบคำสมาสว่า สอ-ระ-ชน

ประกอบด้วยคำว่า ศร + ชล

(๑) “ศร”

เป็นรูปคำสันสกฤต บาลีเป็น “สร” (สันสกฤต ศ ศาลา บาลี ส เสือ) อ่านว่า สะ-ระ รากศัพท์มาจาก สรฺ (ธาตุ = เบียดเบียน; ยิง, ซัด) + อ (อะ) ปัจจัย

: สรฺ + อ = สร (ปุงลิงค์) แปลตามศัพท์ว่า แปลตามศัพท์ว่า (1) “สิ่งเป็นเครื่องเบียดเบียนสัตว์” (2) “สิ่งอันเขายิงไป”

พจนานุกรมบาลี-อังกฤษ แปล “สร” เป็นอังกฤษว่า an arrow

พจนานุกรม สอ เสถบุตร แปล arrow เป็นไทยว่า ลูกศร, ลูกธนู, เกาทัณฑ์

พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2554 เก็บคำว่า “สร” ไว้ เป็น “สร ๑” บอกไว้ว่า –

“สร ๑ : (คำนาม) ศร. (ป.; ส. ศร).”

ตามไปดูที่คำว่า “ศร” พจนานุกรมฯ บอกไว้ดังนี้ –

“ศร : (คำนาม) อาวุธชนิดหนึ่ง ประกอบด้วยคันสำหรับยิง เรียกว่า คันศร กับลูกที่มีปลายแหลม เรียกว่า ลูกศร, เรียกสายคันศรว่า สายศร, เรียกอาการที่ยิงลูกศรออกไปว่า แผลงศร หรือ ยิงศร; (โบ) ปืน. (ส.).”

(๒) “ชล”

บาลีอ่านว่า ชะ-ละ รากศัพท์มาจาก ชลฺ (ธาตุ = ผูกรัด; ไหลไป; รุ่งเรือง) + อ (อะ) ปัจจัย

: ชลฺ + อ = ชล (นปุงสกลิงค์) แปลตามศัพท์ว่า (1) “สิ่งที่ผูกรัด” (คือบีบทำให้เรือแตกได้) (2) “สิ่งที่ไหลไป” (3) “สิ่งที่รุ่งเรือง” (คือระยิบระยับยามค่ำคืน) หมายถึง น้ำ (water)

บาลี “ชล” สันสกฤตก็เป็น “ชล”

สํสกฤต-ไท-อังกฤษ อภิธาน บอกความหมายของ “ชล” ในสันสกฤตไว้ดังนี้ –

(สะกดตามต้นฉบับ)

“ชล : (คำวิเศษณ์) เยือกเย็นหรืออนภิลาษ; สถุล; เฉื่อยชา, ไม่มีอุตสาหะ; เกียจคร้าน; cold; stupid; apathetic; idiotic; – (คำนาม) น้ำ; วิราค, เสนหาภาพ, ความเฉื่อยชาหรือความไม่มีเสนหา; water; frigidity; coldness, want of animation or coldness of affection.”

ในภาษาไทย พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2554 บอกไว้ว่า –

“ชล, ชล- : (คำนาม) น้ำ. (ป., ส.).”

ศร + ชล = ศรชล แปลตามที่ตาเห็นว่า “ศร (ที่ยิงไปใน) น้ำ”

ขยายความ :

โปรดทราบว่า คำว่า “ศรชล” ที่ยกมาเขียนเป็นบาลีวันละคำวันนี้ ผู้เขียนบาลีวันละคำ “หยิบ” มาจากอักษรย่อที่คนในกองทัพเรือรู้จักกันดี คำเต็มของอักษรย่อนี้ว่า –

“ศูนย์อำนวยการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเล”

“ศูนย์อำนวยการ” ย่อเป็น ศ

“รักษาผลประโยชน์” ย่อเป็น ร

“ของชาติ” ย่อเป็น ช

“ทางทะเล” ย่อเป็น ล

พูดกลับกันว่า –

ศ ย่อมาจาก “ศูนย์อำนวยการ”

ร ย่อมาจาก “รักษาผลประโยชน์”

ช ย่อมาจาก “ของชาติ”

ล ย่อมาจาก “ทางทะเล”

ศ-ร-ช-ล เขียนติดกันเป็น “ศรชล”

เกิดเป็นคำที่ใช้จินตนาการไปได้ว่า การปฏิบัติงานของหน่วยงานแห่งนี้เปรียบดังลูกศรที่ยิงออกไปกำราบปราบปรามการกระทำผิดกฎหมายทางทะเล

ศูนย์อำนวยการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเล (ศรชล.) เป็นหน่วยงานที่ตั้งขึ้นตามพระราชบัญญัติการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเล พ.ศ.2562

พระราชบัญญัติการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเล พ.ศ.2562 หมวด 2 มาตรา 17 บัญญัติไว้ดังนี้ –

…………..

หมวด ๒

ศูนย์อำนวยการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเล

มาตรา ๑๗ ให้จัดตั้งศูนย์อำนวยการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเล เรียกโดยย่อว่า “ศรชล.” ขึ้นในสำนักนายกรัฐมนตรี มีฐานะเป็นส่วนราชการรูปแบบเฉพาะ มีหน้าที่และอำนาจและรับผิดชอบเกี่ยวกับการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเล

ศรชล. อยู่ภายใต้การบังคับบัญชาขึ้นตรงต่อนายกรัฐมนตรี โดยวิธีการปฏิบัติราชการและการบริหารงาน การจัดโครงสร้าง การแบ่งส่วนงาน และหน้าที่และอำนาจของส่วนงานและอัตรากาลัง ให้เป็นไปตามที่คณะรัฐมนตรีกำหนด

ให้นายกรัฐมนตรีเป็นผู้อำนวยการศูนย์อำนวยการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเล เรียกโดยย่อว่า “ผอ.ศรชล.” เป็นผู้บังคับบัญชาข้าราชการ พนักงาน และลูกจ้างใน ศรชล. และรับผิดชอบในการปฏิบัติราชการของ ศรชล. โดยมีผู้บัญชาการทหารเรือเป็นรองผู้อำนวยการ

…………..

โปรดสังเกตว่า อักษรย่อของส่วนราชการแห่งนี้ มี “จุด” (.) อยู่ท้ายด้วย คือเขียนเป็น ศรชล.

ไม่ใช่ ศรชล

…………..

แถม :

เหตุผลในการประกาศใช้พระราชบัญญัติฉบับนี้ คือ โดยที่ในปัจจุบันมีปัญหาเกี่ยวกับการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเล ทั้งภายในและภายนอกราชอาณาจักร ซึ่งปัญหาดังกล่าวอยู่ในเขตทางทะเลอันมีลักษณะที่หลากหลายและประเทศไทยมีอำนาจอธิปไตยหรือสิทธิอธิปไตยที่จะต้องรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเลไว้ รวมทั้งมีสิทธิหน้าที่อื่นตามหลักกฎหมายระหว่างประเทศที่ประเทศไทยมีพันธกรณีจะต้องปฏิบัติตามอีกด้วย อันทำให้กฎหมายที่มีอยู่ในปัจจุบันไม่สามารถใช้บังคับในเขตทางทะเลที่อยู่ภายนอกราชอาณาจักร หรืออาจไม่ครอบคลุมถึงการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเลที่มีอยู่อย่างมากมายในทุก ๆ ด้าน เช่น ด้านความมั่นคง ด้านเศรษฐกิจ ด้านสังคม ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ด้านทรัพยากร หรือด้านสิ่งแวดล้อม จึงมีความจำเป็นที่จะต้องมีหน่วยปฏิบัติงานหลักเพื่อรับผิดชอบดำเนินการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเลได้อย่างมีเอกภาพ บูรณาการ และประสานการปฏิบัติงานในเขตทางทะเลได้อย่างมีประสิทธิภาพ จึงจำเป็นต้องตราพระราชบัญญัตินี้

ที่มา: หมายเหตุท้ายพระราชบัญญัติการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเล พ.ศ.2562

https://www.ratchakitcha.soc.go.th/…/2562/A/030/T_0001.PDF

…………..

: บางคนกลัวกฎหมาย แต่ไม่กลัวกฎกรรม

: บางคนกลัวกฎกรรม แต่ไม่กลัวกฎหมาย

: บางคนกลัวทั้งกฎหมาย กลัวทั้งกฎกรรม

: บางคนไม่กลัวทั้งกฎหมาย ไม่กลัวทั้งกฎกรรม

ดูก่อนภราดา!

ท่านเป็นคนประเภทไหน?

#บาลีวันละคำ (4,588)

3-1-68

…………………………….

ดูโพสต์ในเฟซบุ๊กของครูทองย้อย

…………………………….

ใส่ความเห็น

อีเมลของคุณจะไม่แสดงให้คนอื่นเห็น ช่องข้อมูลจำเป็นถูกทำเครื่องหมาย *