คำถามเรื่องงาน “อายุวัฒนมงคล”

คำถามเรื่องงาน “อายุวัฒนมงคล”
————————————
ได้เห็นผู้จัดงานที่เรียกกันว่า “อายุวัฒนมงคล” แล้วผมเกิดสงสัยขึ้นมาว่า จัดงานฉลองเมื่ออายุเท่าไรจึงจะเรียกว่างาน “อายุวัฒนมงคล” ได้
หรือว่าอายุเท่าไรก็จัดได้ทั้งนั้น
อายุ ๒๐ ก็จัดงาน “อายุวัฒนมงคล” ได้
อายุ ๘๐ ก็จัดงาน “อายุวัฒนมงคล” ได้
นึกอยากจะฉลองเมื่ออายุเท่าไรก็จัดได้ตลอดเวลา
จัดปีนี้แล้ว ถึงปีหน้าก็จัดอีกได้
แบบนี้ใช่ไหม
หรือว่าควรจะเป็นแบบไหน
มีหลักเกณฑ์อะไรที่คนแต่ก่อนท่านวางไว้เป็นแบบแผนบ้างหรือไม่
เทียบง่ายๆ ชาวบ้านทั่วไปอายุยังไม่ถึง ๖๐ คนแต่ก่อนท่านถือเป็นหลักว่ายังให้ใครรดน้ำสงกรานต์ไม่ได้ อายุถึง ๖๐ หรือพ้น ๖๐ ไปแล้วจึงจะนั่งให้คนอื่นที่อายุน้อยกว่ารดน้ำสงกรานต์ได้
อย่างนี้เป็นต้น
มีหลักทำนองที่ว่านี้บ้างไหมครับ-อายุเท่าไรจึงจะจัดงานอายุวัฒนมงคลได้
ที่สงสัยและต้องถามก็เพราะผมสังเกตเห็นว่า พวกเราสมัยนี้ไม่นิยมศึกษาสืบสวนเรียนรู้หลักการที่มีมาแต่เดิม
ที่เห็นได้ชัดที่สุดก็คือ หลักเรื่องภาษา
จะสะกดอย่างไร
จะอ่านอย่างไร
จะหมายถึงอะไร
หลักเดิมมีว่าอย่างไร ไม่รับรู้ทั้งสิ้น
ชอบจะสะกดอย่างไร ก็สะกดตามใจชอบ
ชอบจะอ่านอย่างไร ก็อ่านตามใจชอบ
ชอบจะให้หมายถึงอะไร ก็ว่าเอาเองตามใจชอบ
ผมจึงสงสัยว่า งาน “อายุวัฒนมงคล” นี่ก็จะเป็นอีกเรื่องหนึ่งที่คนสมัยนี้จัดกันตามใจชอบโดยไม่ได้สอบสวนสืบทราบหลักการดั้งเดิมของคนเก่า
เหมือนคนสมัยนี้ อายุยังไม่พ้น ๖๐ ก็นั่งให้คนรดน้ำสงกรานต์กันหน้าตาเฉย-โดยเฉพาะคนที่มีตำแหน่ง อ้างว่าเป็นผู้บังคับบัญชา ผู้ใต้บังคับบัญชาเขาอยากจะรด ไม่รู้จะขัดเขาได้ยังไง
หลักของเดิมมีอยู่ ก็ยกขึ้นมาศึกษาเรียนรู้กันสิขอรับ ยกหลักการเดิมขึ้นมาขัดได้อยู่แล้ว คนที่คิดจะทำก็ต้องศึกษาหลักการเดิมด้วย วิธีที่จะเอาใจนายทำได้ตั้งหลายอย่าง โดยไม่จำเป็นจะต้องเอาหลักเดิมของท่านมาเหยียบย่ำ
แล้วก็พากันสนับสนุน อ้างว่าโลกต้องเปลี่ยนไป ทุกอย่างเป็นอนิจจัง
สวัสดีเลย
ท่านผู้ใดมีใจรักวัฒนธรรมประเพณีวิถีชีวิตอันเป็นรากเหง้าของชาติไทย ขอแรงช่วยสืบค้นกันหน่อยได้ไหมครับว่า งาน “อายุวัฒนมงคล” ของเดิมท่านกำหนดกฎเกณฑ์กันไว้อย่างไรหรือเปล่า หรือพบเค้าเงื่อนอันใดที่พอจะนำมายึดเป็นแบบแผนได้บ้าง
ที่ผมลองคิดๆ ดู แต่ไม่เคยได้ยินว่าใครเคยยกขึ้นมาอ้างกันบ้างหรือไม่ก็คือ ในยุคสมัยนี้ควรเรียกงาน “อายุวัฒนมงคล” สำหรับตัวเจ้าของงานที่มีอายุเกิน ๗๕ ปีไปแล้ว
เหตุผลคือ ๗๕ ปีเป็นอายุขัยของมนุษย์ในช่วงเวลานี้ อายุยังไม่ถึง ๗๕ ไม่ควรจะต้องไปจัดงานฉลองอะไร เพราะอายุยังจะต้องเพิ่มขึ้นไปอีกอยู่แล้วตามปกติ หมายความว่าฉลองหรือไม่ฉลอง อายุก็ต้อง “วัฒนะ” ตามสภาพของอายุอยู่แล้ว
หลังจาก ๗๕ ปีไปแล้ว ถ้ายังมีชีวิตอยู่ได้ นั่นแหละจึงควรถือว่าเป็น “อายุวัฒนมงคล” ซึ่งอาจแปลความง่ายๆ ตรงกับความเป็นจริงว่า-งานฉลองโชคดีที่ยังไม่ตาย
คิดเล่นๆ ว่า เหตุผลในการจัดงาน “อายุวัฒนมงคล” ควรจะเป็นแบบนี้ หรือหากจะมีเหตุผลอื่นใด ก็น่าจะมีคำอธิบายที่เป็นหลักการหรือแบบแผนอย่างใดอย่างหนึ่งมาแต่เดิม
และตรงนี้แหละที่ควรศึกษาสืบทราบกัน
คนที่เหมาะอย่างยิ่งที่จะศึกษาสืบค้นเรื่องแบบนี้คือคนที่ทำงานสังกัดกระทรวงวัฒนธรรม
แต่เชื่อได้เลย-ยังไม่มีใครคิดจะทำ
ต้องรอให้นายสั่งก่อน
ระบบราชการไทยเป็นเสียอย่างนี้
ก็ต้องขอร้องถามขึ้นมาลอยๆ ก็แล้วกันนะครับ ใครพอจะรู้เห็นธรรมเนียมเก่าเค้าเดิมที่ท่านจัดงาน “อายุวัฒนมงคล” ขอความกรุณานำมาเผยแพร่เป็นหลักวิชาความรู้หน่อยนะครับ
แล้วก็กรุณาอย่าเพิ่งสรุปง่ายๆ ว่า-ที่ไหนๆ เขาก็จัดกันทั้งนั้น จะมาเอาระเบียบแบบแผนอะไรกันนักกันหนา เป็นสิทธิเสรีภาพส่วนบุคคล เรื่องอื่นที่สำคัญกว่านี้ยังมีอีกเยอะ ว่างมากนักรึไงจึงเอาเรื่องนี้มาพูด ฯลฯ
นาวาเอก ทองย้อย แสงสินชัย
๑๙ มกราคม ๒๕๖๔
๑๙:๑๙