พระคาถาสรรเสริญพระคุณแม่ [2] (บาลีวันละคำ 2407)
พระคาถาสรรเสริญพระคุณแม่ [2]
หนังสือเล่มหนึ่งมีข้อความที่เรียกว่า “พระคาถาสรรเสริญพระคุณแม่” ตอนหนึ่งว่าดังนี้ (ดูภาพประกอบ) –
…………..
อนุกะมุปะกา ปะติฏธา จะ ปุ พุ เพ ระ สะ หะ ที จะ
โน มะ คุ สะ สะ โล กะ สุ สะ มาตา มารดาเป็นผู้เอ็นดู
เป็นที่พึ่ง เป็นผู้ให้รู้รสน้ำนมมาก่อนเป็นทางแห่งโลกสวรรค์
…………..
เมื่ออ่านคำบาลีตามที่เขียนในหนังสือโดยคาดเดาว่าน่าจะเป็นคำอะไรในบาลี แล้วไปค้นในพระไตรปิฎก ก็พบว่า ข้อความใน “พระคาถาสรรเสริญพระคุณแม่” มีปรากฏในโสณนันทชาดก สัตตตินิบาต พระไตรปิฎกเล่ม 28 ข้อ 161 (ดูภาพประกอบ)
ข้อความในพระไตรปิฎกเป็นดังนี้ –
…………..
อนุกมฺปกา ปติฏฺฐา จ…….ปุพฺเพ รสทที จ โน
มคฺโค สคฺคสฺส โลกสฺส…..มาตา ตํ วรเต อิเส.
…………..
เขียนเป็นคำอ่านบรรทัดละวรรค :
อะนุกัมปะกา ปะติฏฐา จะ
ปุพเพ ระสะทะที จะ โน
มัคโค สัคคัสสะ โลกัสสะ
มาตา ตัง วะระเต อิเส.
…………..
ขอให้ลองเปรียบเทียบดูว่า ข้อความในหนังสือคลาดเคลื่อนไปจากข้อความในพระไตรปิฎกอย่างไร
พระไตรปิฎก: อนุกมฺปกา ปติฏฺฐา จ
หนังสือ: อนุกะมุปะกา ปะติฏธา จะ
พระไตรปิฎก: ปุพฺเพ รสทที จ โน
หนังสือ: ปุ พุ เพ ระ สะ หะ ที จะ โน
พระไตรปิฎก: มคฺโค สคฺคสฺส โลกสฺส
หนังสือ: มะ คุ สะ สะ โล กะ สุ สะ
พระไตรปิฎก: มาตา ตํ วรเต อิเส.
หนังสือ: มาตา ..
(ตัดมาเฉพาะคำว่า “มาตา”)
ผู้เขียนบาลีวันละคำขอเสนอ “พระคาถาสรรเสริญพระคุณแม่” สำนวนใหม่ โดยยึดข้อความตามต้นฉบับในหนังสือตามที่อ้างนั้นเป็นหลัก แต่ขออนุญาตปรับแต่งและเพิ่มเติมตามที่เห็นสมควร ดังนี้ –
(ในที่นี้เขียนคำบาลีเป็นคำอ่านเพื่อป้องกันการอ่านผิดพลาด)
…………..
พระคาถาสรรเสริญพระคุณแม่
สุหะทา มาตา มารดาเป็นผู้ใจดี
ชะเนตตี มาตา มารดาเป็นผู้ให้เกิด
โตเสนตี มาตา มารดาเป็นผู้ปลอบโยน
โปเสนตี มาตา มารดาเป็นผู้เลี้ยงดู
โคเปนตี มาตา มารดาเป็นผู้คุ้มครองรักษา
วิหัญญันตี มาตา มารดาเป็นผู้ห่วงใยเดือดร้อน
อะนุกัมปะกา ปะติฏฐา จะ
ปุพเพ ระสะทะที จะ โน
มัคโค สัคคัสสะ โลกัสสะ
มาตา ตัง วะระเต อิเส.
ดูราท่านผู้แสวงหาคุณความดี
มารดาเป็นผู้อนุเคราะห์ เป็นที่พึ่ง
และเป็นผู้ให้รสน้ำนมแก่เราก่อน
เป็นทางแห่งโลกสวรรค์
มารดาย่อมปรารถนาดีต่อบุตร
มาตุคุณัง นะมามิหัง
ข้าพเจ้าขอน้อมไหว้พระคุณมารดา
…………..
หมายเหตุ : ผู้ที่นิยมพิมพ์หนังสือสวดมนต์แจก ถ้าเห็นว่า “พระคาถาสรรเสริญพระคุณแม่” สำนวนใหม่นี้ “เข้าที” จะเอาไปพิมพ์รวมไว้ในหนังสือของท่าน ก็ขอเชิญได้ตามสบาย ขอร้องเพียงอย่างเดียว กรุณาตรวจสอบให้ถูกต้องตรงตามต้นฉบับ และอย่าไว้ใจโรงพิมพ์เป็นอันขาด
อนึ่ง ผู้ที่นิยมพิมพ์หนังสือสวดมนต์แจก หรือโรงพิมพ์ใดๆ ก็ตาม หากไม่รังเกียจ จะขอให้ผู้เขียนบาลีวันละคำช่วยตรวจปรู๊ฟต้นฉบับให้ ก็ยินดีรับใช้ ทั้งนี้โดยไม่รับค่าตอบแทนใดๆ ทั้งสิ้น ยินดีทำเป็นการกุศล (ด้วยความเจ็บใจว่า นักเรียนบาลีมีเต็มเมือง แต่หนังสือสวดมนต์ที่พิมพ์ผิดๆ ก็ยังมีเต็มเมือง!!)
…………..
ดูก่อนภราดา!
สองสิ่งนี้เป็นยอดของความวิปริต คือ –
: เรียนหมอ แต่ไม่รักษาคนไข้
: เรียนบาลีเพื่อสอบได้ แต่ไม่ศึกษาค้นคว้าพระคัมภีร์
#บาลีวันละคำ (2,407)
14-1-62