สพฺเพ สตฺตา (ภาษาบาลีวันละคำ 9)
สพฺเพ สตฺตา
เป็นคำที่คุ้นปากคนไทยอีกคำหนึ่ง ใช้ในคำแผ่เมตตา
“สพฺเพ” คำเดิมคือ สพฺพ (สับ-พะ) เป็นคุณศัพท์ แจกวิภัตติตามตัวประธาน (ในที่นี้คือ สตฺตา) จึงเป็น สพฺเพ
“สตฺตา” คำเดิมคือ สตฺต (สัด-ตะ) แจกวิภัตติเอกพจน์ เป็น สตฺโต พหูพจน์เป็น สตฺตา
สพฺเพ (สับ-เพ) แปลว่า ทั้งหมด ทั้งสิ้น ทั้งปวง
สตฺตา (สัด-ตา) แปลทับศัพท์ว่า สัตว์ทั้งหลาย
“สัตว์” ในภาษาไทย หมายถึงสัตว์เดรัจฉาน นอกจากมนุษย์
แต่ “สัตว์” ในภาษาบาลี หมายถึงสิ่งมีชีวิตทั้งมวล
“ห้ามฆ่าสัตว์” ไม่ใช่ห้ามฆ่าเฉพาะนกหนูปูปลา หรือสัตว์เดรัจฉาน แต่หมายถึงห้ามทำลายสรรพชีวิต ไม่ว่าคนหรือสัตว์
บาลีวันละคำ (9)
12 -5 -55