อิตฺถี (บาลีวันละคำ 77)

อิตฺถี

อ่านว่า อิด-ถี

ภาษาไทยนิยมใช้ตามรูปภาษาสันสกฤต คือ “อิสตรี” (อิด-สัด-ตฺรี) หรือ “สตรี” (สัด-ตฺรี)

นักภาษาสันนิษฐานว่าคำว่า “สตรี” อาจมีรากศัพท์มาจาก “สาตุห” ฝรั่งแปลว่า uterus (มดลูก) หรือ “ศี” to sow or produce (หว่าน หรือ ผลิต)

“อิตฺถี” แปลตามรากศัพท์ ได้ดังนี้ –

1. “ผู้ปรารถนาชาย” (นเร อิจฺฉตีติ อิตฺถี)

2. “ผู้อันชายปรารถนา” (นเรหิ อิจฺฉิยตีติ อิตฺถี)

3. “ผู้ทำให้ชายปรารถนา” (นเร อิจฺฉาเปตีติ อิตฺถี)

รากศัพท์คือ อิสฺ (ธาตุ = ปรารถนา, ชอบใจ) + ตฺถี (ปัจจัย) = อิตฺถี

ผู้ใด

ไม่ปรารถนาชาย 1

ชายไม่ปรารถนา 1

ไม่ทำให้ชายปรารถนา 1

ผู้นั้น ท่านว่ามิใช่ “อิตถี” ดังนี้แล

บาลีวันละคำ (77)

22-7-55

อิตถี

  [อิดถี] น. หญิง. (ป.; ส. สฺตฺรี).

อิสตรี, อิสัตรี

  [อิดสัดตฺรี] น. หญิง

สตรี

  [สัดตฺรี] น. ผู้หญิง, เพศหญิง, คู่กับ บุรุษ, (ใช้ในลักษณะที่สุภาพ). (ส.; ป. อิตฺถี, ถี).

ดูโพสในเฟซบุ๊กของครูทองย้อย