โทรทัศน์ (บาลีวันละคำ 197)
โทรทัศน์
คำบาลีสันสกฤตที่บัญญัติขึ้นใช้ในภาษาไทย จากภาษาอังกฤษว่า television
คำว่า “โทรทัศน์” ประกอบด้วย โทร + ทัศน์
“โทร” บาลีเป็น “ทูร” (ทู-ระ) แปลง อู ที่ ทู เป็น โอ = โท : ทูร = โทร (โท-ระ) แปลว่า ไกล, ห่าง, ที่ไกล (โปรดสังเกตว่า เสียงใกล้กับ tele- ในภาษาอังกฤษ)
“ทัศน์” บาลีเป็น “ทสฺสน” (ทัด-สะ-นะ) สันสกฤตเป็น “ทรฺศน” เราใช้กึ่งไปข้างสันสกฤต เป็น “ทัศน” แล้วการันต์ที่ น เป็น “ทัศน์” (ทัด) แปลว่า การดู, การมอง, การเห็น, การทราบ, การเข้าใจ, ความรู้ชัด, ตา, สิ่งที่มองเห็น, ความเห็น, ลัทธิ, ทฤษฎี; การแสดง
“โทรทัศน์” แปลตามศัพท์ว่า “–มองเห็นได้จากที่ไกล”
พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2542 บอกไว้ดังนี้ –
โทรทัศน์ = กระบวนการถ่ายทอดเสียงและภาพได้พร้อมกันจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง โดยวิธีเปลี่ยนคลื่นเสียงและภาพให้เป็นคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าออกสู่อากาศ
: เห็นได้ใกล้หรือเห็นได้ไกล ก็ไม่สำคัญเท่ากับ-เห็นอะไร
เห็นอะไร ก็ยังไม่สำคัญเท่ากับ-เห็นไปทำไม
บาลีวันละคำ (197)
21-11-55
ทูร ค.,นป. (พจนานุกรมศัพท์บาลี)
ไกล, ห่าง; ที่ไกล.
ทูร (บาลี-อังกฤษ)
ไกล, ห่าง, ห่างไกล
ตรงกันข้ามกับ อาสนฺน หรือ สนฺติก
โทร-
[โทระ-] ว. คํานําหน้าศัพท์ แปลว่า ไกล.
ทสฺสน นป. (พจนานุกรมศัพท์บาลี)
การดู, การมอง, การเห็น, การทราบ, การเข้าใจ, ความรู้ชัด, ความเข้าใจชัด, ญาณ, โสดาปัตติมรรค, ตา, สิ่งที่มองเห็น, ทัศนะ, ความเห็น, ลัทธิ, ทฤษฎี; การแสดง
ทสฺสน (บาลี-อังกฤษ)
การเห็น, การมองดู, การสังเกต, สิ่งที่ปรากฏ, รูปร่าง, การหยั่งรู้ความจริง, ทฤษฎี
ทัศน-, ทัศน์, ทัศนะ, ทัศนา
[ทัดสะนะ-, ทัด, ทัดสะ-] น. ความเห็น, การเห็น, เครื่องรู้เห็น, สิ่งที่เห็น, การแสดง, ทรรศนะ ก็ใช้. (ป. ทสฺสน; ส. ทรฺศน).
โทรทัศน์
น. กระบวนการถ่ายทอดเสียงและภาพได้พร้อมกันจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง โดยวิธีเปลี่ยนคลื่นเสียงและภาพให้เป็นคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าออกสู่อากาศ, เรียกเครื่องที่มีหน้าที่ดังกล่าวว่า เครื่องส่งโทรทัศน์ และเรียกเครื่องที่มีหน้าที่เปลี่ยนคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่ได้รับจากเครื่องส่งโทรทัศน์ให้กลับเป็นคลื่นเสียงและภาพตามเดิมว่า เครื่องรับโทรทัศน์. (อ. television).