ทำประทักษิณ
ทำประทักษิณ
………………………………….
ประทักษิณ
น. การเวียนขวา โดยให้สิ่งที่เรานับถือหรือผู้ที่เรานับถือเป็นต้นอยู่ทางขวาของผู้เวียน. (ส.).
– พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๕๔
………………………………….
การทำประทักษิณเป็นวัฒนธรรมของชาวชมพูทวีป ชาวพุทธรับเอามาใช้เพราะเป็นวัฒนธรรมที่ดี เจตนาของการทำประทักษิณก็คือการแสดงความเคารพ
การทำประทักษิณของเดิมนั้นทำเมื่อจะลากลับ คือเมื่อไปหาหรือไปถึงบุคคลหรือสถานที่ที่ควรแก่การเคารพ เสร็จกิจธุระแล้วก่อนกลับก็จะทำประทักษิณ ๓ รอบแล้วจึงกลับ
ไทยเราเอาการทำประทักษิณมาใช้ในเทศกาลบางอย่าง ที่เรียกกันว่า “เวียนเทียน”
แต่การเวียนเทียนของเรานั้น ครั้นนานเข้ากลายเป็นทำตามรูปแบบ บางทีทำกิริยาคึกคะนองเล่นสนุกไปด้วย ทำให้ของดีกลายเป็นเสียไป
พิธีบวชนาค ก่อนเข้าโบสถ์เราก็มีการเวียนโบสถ์ ๓ รอบ นั่นก็คือธรรมเนียมการทำประทักษิณ
การทำประทักษิณเป็นกิจที่ดีงาม ควรทำ และควรมีอุบายวิธีที่ดีในการทำ
อุบายวิธีที่ท่านแนะนำกันมาก็คือ
ตลอดรอบที่ ๑ ให้เจริญพระพุทธคุณ (อิติปิ โส ภควา …)
ตลอดรอบที่ ๒ ให้เจริญพระธรรมคุณ (สฺวากฺขาโต …)
ตลอดรอบที่ ๓ ให้เจริญพระสังฆคุณ (สุปฏิปนฺโน …)
เคยเห็นบางแห่งพร้อมใจกันสวดออกเสียงพร้อมกันไปด้วย เป็นบรรยากาศที่ดี นับเป็นส่วนหนึ่งแห่งการปฏิบัติธรรม คือได้เจริญพุทธานุสติ ธัมมานุสติ สังฆานุสติ
ถ้าปรับปรุงการเวียนโบสถ์หรือเวียนเทียนตามเทศกาลให้เป็นการเดินสวดมนต์ออกเสียงไปพร้อมๆ กัน ก็จะทำให้การทำประทักษิณมีคุณค่าเด่นชัดขึ้น
ระหว่างที่ยังไม่มีใครคิดทำ เราก็ทำของเราไปคนเดียวก่อนได้เลย ไม่ต้องอายใคร ไปวัด ไปไหว้พระ ก่อนออกจากวัด ทำประทักษิณพระสถูปเจดีย์ปูชนียสถานของวัด พร้อมไปกับสวดอิติปิ โส … แล้วจึงกลับ
ไปกันเป็นหมู่คณะ ก็ทำแบบเดียวกันในหมู่พวกเล็กๆ ของเรา ใครที่ไม่เคยรู้เคยเห็นก็คงจะกระซิบถามกันว่า-พวกนั้นเขาทำอะไรกัน
นั่นอาจเป็นจุดเริ่มต้นให้มีคนทำตามกันต่อๆ ไปอีก จนกลายเป็นธรรมเนียมที่ดีงามอีกอย่างหนึ่งของคนไทยเวลาไปวัด-ก็เป็นได้
พลเรือตรี ทองย้อย แสงสินชัย
๑๘ พฤศจิกายน ๒๕๖๔
๑๖:๓๘
…………………………………..