แต่ฉันทะนี้ได้หายไป
แต่ฉันทะนี้ได้หายไป
———————-
ผมค้นดูภาพเก่าๆ ที่บันทึกไว้ เพื่อจะหาอะไรบางเรื่อง ยังไม่เจอเรื่องที่ต้องการ แต่มาเจอเรื่องที่น่าสนใจ
นั่นคือ ภาพถ่ายสาส์นวันเด็ก ปี ๒๕๖๒ ของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ปยุตฺโต) ที่เขียนด้วยลายมือของท่านเอง จำไม่ได้ว่าบันทึกมาจากไหน แต่เมื่อค้นดูในกูเกิ้ลก็จึงพอได้ความว่าเป็นสาส์นวันเด็ก
ผมเข้าใจว่าข้อความที่เป็นตัวสาส์นคงจะมีใครพิมพ์ออกมาเป็นตัวหนังสือธรรมดา ตามไปดูที่ไหนๆ ก็ไม่เจอ (อาจมี แต่ผมหาไม่เป็นจึงไม่เจอ)
ไปเจอสาส์นวันเด็ก ปี ๒๕๖๓ ของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ปยุตฺโต) ที่เขียนด้วยลายมือของท่านเองเช่นเดียวกันที่เพจอีกแห่งหนึ่ง ก็มีเฉพาะที่เป็นภาพถ่ายลายมืออีกเช่นกัน ไม่มีข้อความที่คัดลอกออกมา
ที่หน้าเฟซบุ๊กของวัดญาณเวศกวันก็พบสาส์นวันเด็ก ปี ๒๕๖๒ ของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ แต่ก็เป็นภาพถ่ายลายมือ ไม่มีข้อความที่คัดลอกออกมาอีกเหมือนกัน
ก็น่าจะเป็นข้อสรุปได้ว่า เดี๋ยวนี้ข้อความอะไรที่ถ่ายเป็นภาพออกมาให้ดูได้ คนก็จะได้อ่านจากภาพ แต่ใครจะยกข้อความเพียงบางวรรคบางตอนไปอ้างอิง ก็จะต้องคัดลอกเอาเอง ถ้าไม่คัดก็ต้องยกไปทั้งภาพ เพราะข้อความในภาพนั้นไม่มีใครคัดลอกเอาไว้ให้
คนไทยอ่านหนังสือได้ไม่เกิน ๘ บรรทัด ก็มีพูดกันแล้ว
ต่อไปก็คงจะถึงขั้น-คนไทยเขียนหนังสือได้เฉพาะลายเซ็นชื่อของตัวเอง จะเขียนจะคัดข้อความอะไร ทำไม่ได้ เพราะไม่มีฉันทะ
ตรงกับที่สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ท่านบอกไว้ในสาส์นวันเด็ก ปี ๒๕๖๒ นั่นเลย
ฉันทะ หมายถึง ความมีใจรักที่จะทำ
พจนานุกรมบาลี-อังกฤษ แปลว่า impulse, excitement; intention, resolution, will; desire for, wish for, delight in (สิ่งกระตุ้นใจ, แรงดลใจ, ความตื่นเต้น; ความตั้งใจ, การตกลงใจ, ความปรารถนา; ความอยาก, ความประสงค์, ความพอใจ)
ผมมีภาพสาส์นวันเด็ก ปี ๒๕๖๒ ลายมือของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ปยุตฺโต) มาให้ดูด้วย แล้วก็คัดข้อความมาลงไว้ให้อีกด้วย เผื่อใครจะคัดลอกข้อความเฉพาะบางวรรคบางตอนไปใช้ประโยชน์ก็จะสามารถ “คว้า” เอาไปได้สะดวกดังประสงค์
แล้วก็ประจวบกับอีกไม่นานวันก็จะถึงวันเด็ก พ.ศ.๒๕๖๔ ถือว่าเป็นการศึกษาข้อคิดวันเด็กย้อนหลังเป็นการทบทวนไปด้วย โดยเฉพาะประเด็น- “ฉันทะนี้ได้หายไป คนไทยไม่รู้จักเสียแล้ว”
เมื่อก่อน เรียนภาษาไทยมีวิชา “เขียนตามคำบอก” เด็กสมัยนี้คงไม่ได้เรียนและไม่รู้จักวิชานี้กันแล้ว
ที่ผมทำนี่ก็คล้ายๆ เขียนตามคำบอก แต่คงจะต้องเรียกว่า “เขียนตามภาพบอก”
เชิญอ่านครับ
อ่านสบายกว่าอ่านลายมือจากภาพเยอะเลย
(บรรทัดตามต้นฉบับ)
……………………………..
เด็กๆ สามารถพาเมืองไทย
ก้าวขึ้นไปเป็นผู้นำ
เมืองไทยมีอะไรดีๆ หลายอย่าง ที่คนต่าง
บ้านต่างเมืองมาพบเห็นแล้วชื่นชมประทับใจ นำไป
กล่าวขวัญ เช่นความมีน้ำใจ ยิ้มแย้มแจ่มใส อย่างที่
ได้ยินได้รู้กัน อันนั้นก็ช่วยกันรักษาไว้ ให้จริงจังยั่งยืน
ไม่ต้องพูดซ้ำซากบ่อยมากเกินไป
แต่คนไทยก็มีอะไรหลายอย่าง ทั้งที่คนไทยติเตียนนินทา
ต่อว่ากันเอง และคนข้างนอกก็มองเสียหาย ข้อที่ร้าย
นักหนา เกลื่อนกลาดเห็นกันทั่วไป คือไม่มีวินัย ทำอะไรๆ
ตามใจชอบ คำแรงๆ เขาว่ามักง่าย
อะไรไม่ดี ควรรีบแก้ไข แต่จะแก้ได้ คนไทยต้องมี
ใจเข้มแข็ง คนจะมีแรงใจพอที่จะรักษาวินัยได้จริงจัง
ต้องมีพลังของฉันทะ
ถ้าคนไทยมีฉันทะ แม้แต่เด็กเล็กตัวน้อยๆ ก็ไม่
ถอย แต่จะมีใจแกล้วกล้ารักษาวินัยด้วยตัวเอง และ
ไม่ใช่แค่วินัย ไม่ว่าอะไรดีๆ ที่ว่ายากๆ ก็จะอยากทำ และ
สำเร็จทั้งนั้น
แต่ฉันทะนี้ได้หายไป คนไทยไม่รู้จักเสียแล้ว
ปีนี้ พ.ศ.๒๕๖๒ แล้ว ช้าไม่ได้ ต้องให้คนไทย
มีใจเด็ดเดี่ยว ปลูกฝังสร้างฉันทะขึ้นมาให้ได้ ตั้งแต่
นักเรียนตัวเล็กๆ จะต้องรู้จักมัน แล้วมีฉันทะนำหน้า
ขึ้นมาเป็นตัวอย่าง แล้วคนไทย เมืองไทย จะก้าวไกล
เป็นผู้นำได้ ในภูมิปัญญา และความเจริญก้าวหน้า ทุกเรื่อง
ทุกอย่าง.
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์.
เพื่อ ๑๒ ม.ค. ๒๕๖๒.
……………………………..
นาวาเอก ทองย้อย แสงสินชัย
๑๘ ธันวาคม ๒๕๖๓
๑๗:๓๗
…………………………….