อานิสงส์ (บาลีวันละคำ 350)

อานิสงส์

บาลีเป็น “อานิสํส” อ่านว่า อา-นิ-สัง-สะ แปลตามศัพท์ว่า “คุณที่นำออกมาสรรเสริญได้อย่างดียิ่ง” “คุณที่หลั่งผลออก” ใช้ในความหมายว่า การสรรเสริญ, กำไร, ความดี, ประโยชน์, ผลดี, ข้อดี (ตรงกันข้ามกับ ข้อเสีย), ผลบุญ, ผลแห่งกุศลกรรม, ผลตอบแทน

“อานิสํส” ใช้ในภาษาไทยว่า “อานิสงส์” อ่านว่า อา-นิ-สง

ตัวอย่างความหมายของ “อานิสงส์” ในกรณีต่างๆ –

(1) ผลที่ได้จากการทำดี เช่น เจริญเมตตาเป็นนิตย์มีผล 11 อย่าง “มีผล” นี่ก็คือความหมายของ “อานิสงส์”

(2) ผลดีของการกระทำอย่างใดอย่างหนึ่ง เช่น ออกกำลังมีประโยชน์อย่างไรบ้าง “ประโยชน์” นี่ก็คือความหมายของ “อานิสงส์”

(3) ข้อดีของสิ่งใดสิ่งหนึ่ง เช่น มะละกอมีสรรพคุณเป็นยาระบาย “สรรพคุณ” นี่ก็คือความหมายของ “อานิสงส์”

เสียงท้ายคำว่า “สง” มักทำให้นึกถึง “-สงฆ์” หรือ “-สงค์” ที่คุ้นตา

อย่าเขียนเป็น “อานิสงฆ์” หรือ “อานิสงค์”

คำเดิม “อานิสํส” –สํ เราแปลงเป็น “สง” และยังคง “ส” ท้ายคำไว้ จึงต้องสะกดว่า “อานิสงส์”

โปรดสังเกต “อานิสงส์” ไม่ใช่ “อนิสงส์” และ-สงส์ ต้อง ส เสือ การันต์

คำถาม : ผลของบาป เรียกว่า อานิสงส์ ได้หรือไม่ ?

บาลีวันละคำ (350)

27-4-56

อานิสํส อานิสงส์, ผล, คุณ (ศัพท์วิเคราะห์)

อา ภุโส นีหริตฺวา สํสตีติ อานิสํโส คุณที่นำออกมาสรรเสริญได้อย่างดียิ่ง

อา + นิ บทหน้า สํส ธาตุ ในความหมายว่าสรรเสริญ อ ปัจจัย

อานึ สนฺทตีติ อานิสํโส คุณที่หลั่งผลออก

อานิ บทหน้า สนฺท ธาตุ ในความหมายว่าไหล, หลั่ง อ ปัจจัย แปลง นฺ เป็นนิคหิต ท เป็น ส

อานิสํส (บาลี-อังกฤษ)

การสรรเสริญ คือสิ่งซึ่งเป็นที่น่ายกย่อง, กำไร, ความดี, ประโยชน์, ผลดี

อานิสํส ป.(พจนานุกรมศัพท์บาลี)

อานิสงส์, ประโยชน์, ผลบุญ.

อานิสงส์

 น. ผลแห่งกุศลกรรม, ผลบุญ; ประโยชน์ เช่น อานิสงส์กฐิน. (ป. อานิสํส; ส. อานฺฤศํส, อานุศํส).

ดูโพสในเฟซบุ๊กของครูทองย้อย