ไม่จำเป็นต้องตามสังคมไปเสียทุกเรื่อง
ไม่จำเป็นต้องตามสังคมไปเสียทุกเรื่อง
………………………………………
ศึกษาคำว่า “พุทธภูมิ” เป็นตัวอย่าง
คำผิดกลายเป็นถูกและต่อไปคำถูกจะกลายเป็นผิด
………………………………………
คำว่า “พุทธภูมิ” ตามความหมายในคัมภีร์ หมายถึง การได้ตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้า เช่นคำที่พูดว่า “ปรารถนาพุทธภูมิ” หมายถึงปรารถนาที่จะได้ตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้า
พจนานุกรมบาลี-อังกฤษ แปล “พุทฺธภูมิ” ว่า the ground of Buddhahood (ภูมิแห่งความเป็นพุทธะ)
ปัจจุบันเมื่อพูดว่า “พุทธภูมิ” จะไม่มีใครเข้าใจว่าอีกแล้วว่าหมายถึง “การได้ตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้า” เนื่องจากมีผู้ใช้คำว่า “พุทธภูมิ” ในความหมายว่า “แผ่นดินของพระพุทธเจ้า” หรือ “ดินแดนแห่งพระพุทธศาสนา” และหมายถึงประเทศอินเดียอันเป็นดินแดนต้นกำเนิดพระพุทธศาสนา ดังที่นิยมพูดกันว่า “ท่องแดนพุทธภูมิ” ในความหมายว่าเที่ยวไปในประเทศอินเดีย
ผู้ใช้คำว่า “พุทธภูมิ” ในภาษาไทย อาจไม่ทันได้คิดหรืออาจจะไม่ทราบถึงความหมายเดิมของคำว่า “พุทธภูมิ” ในภาษาบาลี เห็นว่ารูปคำฟังดูดีและมีความหมายตรงตามที่ต้องการในภาษาไทย จึงใช้คำนี้
เมื่อคนติดความหมายของ “พุทธภูมิ” ว่าคือ “แผ่นดินของพระพุทธเจ้า” หรือ “ดินแดนแห่งพระพุทธศาสนา” ซึ่งหมายถึงประเทศอินเดียอันเป็นดินแดนต้นกำเนิดพระพุทธศาสนากันมากเข้า ต่อไปถ้าใครใช้คำว่า “พุทธภูมิ” ในความหมายเดิม คือ “ภาวะแห่งพระพุทธเจ้า” หรือการได้ตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้า ก็อาจจะถูกมองว่าใช้คำผิดความหมาย เพราะคนส่วนมากไม่เข้าใจความหมายเดิม
คำผิดกลายเป็นถูก และคำถูกกลายเป็นผิด จึงเกิดมีขึ้นได้ด้วยประการฉะนี้
ทั้งๆ ที่รู้แล้วอย่างนี้ เรายังจะพลอยเป็นไปกับเขาด้วยไหม?
ถ้าเราบอกว่า เมื่อสังคมนิยมกันอย่างนั้น เรายังอยู่ในสังคมก็ต้องนิยมตามเขา
ถ้าเช่นนั้น ต่อไปสังคมเขานิยมฆ่ากัน คดโกงกัน สำส่อนทางเพศกัน โกหกกัน ฯลฯ เราก็ต้องนิยมตามไปด้วย ใช่ไหม?
ถึงขั้นนี้ หลายคนคงจะมีข้อแม้ … มันก็ต้องดูด้วยว่าอะไรเป็นอะไร เราไม่จำเป็นต้องตามสังคมไปเสียทุกเรื่อง
ขึ้นอยู่กับว่า เรามีหลักของเราหรือเปล่า และหลักของเรานั้นถูกต้องเหมาะสมแค่ไหน
ถ้าเราจะเห็นตามสังคมว่า พุทธภูมิคือประเทศอินเดีย เราก็ต้องมีเหตุผลที่มากกว่า-เพราะสังคมเขานิยมกันอย่างนั้น
เห็นหรือไม่ว่า ในที่สุดแล้วเราก็สามารถตั้งข้อแม้หรือเงื่อนไขของเราเองได้ ไม่จำเป็นต้องตามสังคมไปเสียทุกเรื่อง
………………………………………
หมายเหตุ: ภาษาบาลีที่ประสงค์ตามภาพประกอบ คือข้อความดังนี้ –
ปฏิสมฺภิทา วิโมกฺขา จ
ยา จ สาวกปารมี
ปจฺเจกโพธิ พุทฺธภูมิ
สพฺพเมเตน ลพฺภติ ฯ
แปลเป็นไทยดังนี้ –
ปฏิสัมภิทา วิโมกข์
สาวกบารมี
ปัจเจกโพธิ และพุทธภูมิ อันใด
อิฐผลทั้งหมดนั้นอันบุคคลย่อมได้ด้วยบุญนิธินี้
ที่มา: นิธิกัณฑ์ ขุททกปาฐะ พระไตรปิฎกเล่ม ๒๕ ข้อ ๙
………………………………………
พลเรือตรี ทองย้อย แสงสินชัย
๕ เมษายน ๒๕๖๕
๑๘:๔๕
………………………………………
ไม่จำเป็นต้องตามสังคมไปเสียทุกเรื่อง
………………………………………