สาธารณประโยชน์ (บาลีวันละคำ 405)

สาธารณประโยชน์

อ่านว่า สา-ทา-ระ-นะ-ปฺระ-โหฺยด

ประกอบด้วยคำว่า สาธารณ + ประโยชน์

“สาธารณ” แปลตามศัพท์ว่า “ทรงไว้ร่วมกัน” แปลเอาความว่า ธรรมดา, สามัญ, ร่วมกัน, ทั่วไป (ดูรายละเอียดที่คำว่า “สาธารณ” บาลีวันละคำ (225) 19-12-55)

“ประโยชน์” บาลีเป็น “ปโยชน” อ่านว่า ปะ-โย-ชะ-นะ (ดูรายละเอียดที่คำว่า “ปโยชน” บาลีวันละคำ (387) 5-6-56) มีความหมายว่า (1) สิ่งที่มีผลใช้ได้ดีสมกับที่คิดมุ่งหมายไว้ (2) ผลที่ได้ตามต้องการ (3) สิ่งที่เป็นผลดีหรือเป็นคุณ เช่น ประโยชน์ของการศึกษา ประโยชน์ของ facebook

สาธารณ + ประโยชน์ = สาธารณประโยชน์ มีความหมายว่า กิจกรรม กิจการ หรือสิ่งที่ทำขึ้นไว้เพื่อประโยชน์ทั่วไปแก่ประชาชน เช่น

บริจาคเงินสร้างโรงพยาบาลเพื่อเป็นสาธารณประโยชน์

สร้างสะพานลอยเพื่อเป็นสาธารณประโยชน์

ข้อควรจำ :

สาธารณประโยชน์ ไม่ใช่ สาธารณะประโยชน์  (ไม่ต้องมีสระ อะ หลัง ณ) เพราะคำสมาสไม่ประวิสรรชนีย์กลางคำ

ข้อสังเกต :

ห้างสรรพสินค้าหลายแห่งสร้างสะพานลอยข้ามถนนหน้าห้าง แล้วติดป้ายหรือเขียนข้อความไว้ที่ตัวสะพานว่า

“(ระบุชื่อ)..สร้างเป็นสาธารณะประโยชน์”

การเขียนเช่นนี้มีข้อควรระแวง 2 ประการ คือ

1 เผยแพร่คำผิดต่อสาธารณชน

2 ห้างไหนๆ ก็จะสร้างสะพานลอยเฉพาะที่หน้าห้างของตัวเท่านั้น ไม่เคยเห็นไปสร้าง “เพื่อเป็นสาธารณประโยชน์” ในที่อื่นๆ เลย

: ทำประโยชน์ส่วนตน เพื่อ “สาธารณประโยชน์”

น่านับถือกว่าทำ “สาธารณประโยชน์” เพื่อประโยชน์ส่วนตน

บาลีวันละคำ (405)

24-6-56

บางตอนจากบทความเรื่อง “พระเข้าห้าง”

การเอาพระพุทธรูปเข้าไปตั้งทำกิจกรรมในห้าง ดูเหมือนกับจะมีเจตนาเป็นกุศล

แต่ไม่ต่างอะไรกับการสร้างสะพานลอยข้ามถนนหน้าห้าง แล้วก็ติดป้ายไว้ที่สะพานลอยว่า

“ห้าง..(ระบุชื่อ)..สร้างเป็นสาธารณประโยชน์”

“สาธารณประโยชน์” ในที่นี้คือให้ผู้คนเดินข้ามถนนได้สะดวกและปลอดภัย

แต่โปรดสังเกตเถอะว่า ห้างไหนๆ ก็จะสร้างสะพานลอยเฉพาะที่หน้าห้างของตัวเท่านั้น ไม่เคยไปสร้างที่อื่นๆ เลย

แล้วก็อ้างว่า “สร้างเป็นสาธารณประโยชน์”

เจตนาก็คือต้องการจะให้คนเดินข้ามถนนไปซื้อของในห้างของตนได้สะดวกเท่านั้นเอง

แต่ฉวยโอกาสอ้างความเป็น “สาธารณประโยชน์” ประสมประเสเข้าไปด้วยอย่างน่าเกลียด

สาธารณ-, สาธารณะ

  [สาทาระนะ] ว. เพื่อประชาชนทั่วไป เช่น สวนสาธารณะ โทรศัพท์สาธารณะ บ่อน้ำสาธารณะ, ทั่วไป เช่น ถนนนี้ไม่ใช่ถนนสาธารณะ อย่าแต่งตัวประเจิดประเจ้อในที่สาธารณะ. (ป., ส.).

ประโยชน์

  [ปฺระโหฺยด] น. สิ่งที่มีผลใช้ได้ดีสมกับที่คิดมุ่งหมายไว้, ผลที่ได้ตามต้องการ, สิ่งที่เป็นผลดีหรือเป็นคุณ, เช่น ประโยชน์ของการศึกษา ประโยชน์ของโรงเรียน. (ส. ปฺรโยชน; ป. ปโยชน).

สาธารณประโยชน์

  น. ประโยชน์ทั่วไปแก่ประชาชน เช่น บริจาคเงินสร้างโรงพยาบาลเพื่อเป็นสาธารณประโยชน์.

ดูโพสในเฟซบุ๊กของครูทองย้อย