คำถวายผ้าอาบน้ำฝน

คำถวายผ้าอาบน้ำฝน

————————

มีญาติมิตรท่านหนึ่งอ่านเรื่องคำถวายเทียนพรรษาแล้วบอกว่า ขอคำถวายผ้าอาบน้ำฝนด้วย เพราะเมื่อถวายเทียนพรรษาแล้วก็นิยมถวายผ้าอาบน้ำฝนในโอกาสเดียวกันนั้นด้วย

ผมลืมนึกถึงเรื่องผ้าอาบน้ำฝนไป

จึงขออนุโมทนาอย่างยิ่งกับญาติมิตรท่านนั้นที่กรุณาเตือนสติ

ผ้าอาบนำฝน คำบาลีว่า “วสฺสิกสาฏก” (วัด-สิ-กะ-สา-ตะ-กะ)

วสฺสิก แปลว่า “เกี่ยวกับฤดูฝน”

สาฏก แปลว่า “ผ้า”

วสฺสิกสาฏก (เขียนแบบไทยว่า วัสสิกสาฎก อ่านว่า วัด-สิ-กะ-สา-ดก) หมายถึงผ้าที่ใช้เฉพาะในฤดูฝน ในภาษาไทยเรียกว่า “ผ้าอาบน้ำฝน”

คำเก่าท่านเรียกว่า “ผ้าชุบอาบ” ก็มี

ผ้าอาบน้ำฝนนี้มีผู้เรียกด้วยความเข้าใจผิดว่า “ผ้าจำนำพรรษา”

เลยทำให้เข้าใจกันผิดๆ ว่า ผ้าจำนำพรรษาคือผ้าที่ถวายก่อนเข้าพรรษา

แล้วเลยลามไปถึงเทียนพรรษา ซึ่งถวายก่อนเข้าพรรษา ถูกเรียกผิดๆ ไปอย่างแพร่หลายว่า “เทียนจำนำพรรษา”

เรียกว่าผิดทับซ้อน หรือผิดซ้ำซาก

คำว่า “จำนำพรรษา” แผลงมาจาก “จำพรรษา” และมีความหมายเฉพาะว่า “จำพรรษาครบกำหนดแล้ว”

เมื่อพระสงฆ์จำพรรษาครบกำหนดเวลาแล้ว ก็คือออกพรรษาแล้ว ชาวบ้านจะถวายผ้าเพื่อให้พระท่านผลัดเปลี่ยนไตรจีวรชุดเดิมที่ใช้มาตลอดสามเดือน

ผ้าที่ถวายในช่วงเวลาเช่นนี้แหละเรียกว่า “ผ้าจำนำพรรษา”

ผ้ากฐินนั้นอันที่จริงก็คือผ้าจำนำพรรษาชนิดหนึ่งนั่นเอง

ต่างกันตรงที่ผ้าที่ถวายแก่สงฆ์แล้วสงฆ์ลงมติยกให้แก่ภิกษุรูปใดรูปหนึ่งตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่กำหนด เรียกว่า “ผ้ากฐิน”

ส่วนผ้าที่ถวายเป็นส่วนตัวแก่ภิกษุแต่ละรูป หรืออาจแสดงเจตนาถวายแก่สงฆ์แล้วสงฆ์แบ่งแจกกันเพื่อผลัดเปลี่ยนจีวร เรียกว่า “ผ้าจำนำพรรษา”

น่าสังเกตว่า เรารู้จักและให้ความสำคัญแก่ผ้ากฐินกันมากที่สุด

แต่ผ้าจำนำพรรษานั้น นอกจากที่เอาชื่อไปเรียกผ้าอาบน้ำฝนผิดๆ แล้วก็แทบจะไม่มีใครรู้จักหรือคิดจะถวายกันเลย ทั้งๆ ที่เป็นผ้าที่เกิดขึ้นด้วยวัตถุประสงค์เดียวกันแท้ๆ

ปัจจุบันนี้ผ้าอาบน้ำฝนนิยมถวายเป็นส่วนรวมแก่พระสงฆ์ทั้งวัด แล้วพระท่านแบ่งแจกกันด้วยวิธีจับฉลาก 

การถวายด้วยเจตนาให้เป็นของสงฆ์ ไม่เจาะจงแก่ภิกษุรูปใดรูปหนึ่ง นับว่าเป็น “สังฆทาน” มีอานิสงส์ยิ่งกว่าถวายเป็นส่วนตัว

ขออนุโมทนาในเทศกาลทานคือการถวายเทียนพรรษาและผ้าอาบน้ำฝน ที่ญาติมิตรทั้งหลายกระทำกันในครั้งนี้ด้วย เทอญ

———————-

คำถวายผ้าอาบน้ำฝน

———————-

(๑) 

นะโมฯ สามจบ

(๒) 

(เจริญสังฆานุสติ โดยว่าพร้อมกันหรือว่านำ/ว่าตาม) 

สุปะฏิปันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ ฯลฯ 

ปุญญักเขตตัง โลกัสสาติ

(๓) (กล่าวคำถวาย โดยว่านำ/ว่าตาม)

อิมานิ  มะยัง  ภันเต,  วัสสิกะสาฏะกานิ, สะปะริวารานิ, 

ภิกขุสังฆัสสะ, โอโณชะยามะ, สาธุ  โน  ภันเต, 

ภิกขุสังโฆ, อิมานิ, วัสสิกะสาฏะกานิ, สะปะริวารานิ, 

ปะฏิคคัณหาตุ, อัมหากัญเจวะ, มาตาปิตุ, อาทีนัญจะ, 

ญาตะกานัง, ทีฆะรัตตัง, หิตายะ, สุขายะ.

ข้าแต่พระสงฆ์ผู้เจริญ, ข้าพเจ้าทั้งหลาย, ขอน้อมถวาย, 

ซึ่งผ้าอาบน้ำฝน, พร้อมทั้งของบริวารทั้งหลายเหล่านี้, 

แด่พระภิกษุสงฆ์, ขอพระภิกษุสงฆ์, จงรับ, ซึ่งผ้าอาบน้ำฝน, 

พร้อมทั้งของบริวารทั้งหลายเหล่านี้, ของข้าพเจ้าทั้งหลาย, 

เพื่อประโยชน์, เพื่อความสุข, แก่ข้าพเจ้าทั้งหลาย, และแก่

ญาติทั้งหลาย, มีบิดามารดาเป็นต้น, ตลอดกาลนาน เทอญ.

——————

๙ กรกฎาคม ๒๕๕๗