เยาวชน (บาลีวันละคำ 1,209)
เยาวชน
อ่านว่า เยา-วะ-ชน
ประกอบด้วย เยาว + ชน
(๑) “เยาว”
บาลีเป็น “ยุว” (ยุ-วะ) รากศัพท์มาจาก ยุ (ธาตุ = ปะปน, ผสม) + อ ปัจจัย แผลง อุ ที่ ยุ เป็น โอ แปลง โอ เป็น อุว
: ยุ > โย > ยุว + อ = ยุว แปลตามศัพท์ว่า “ผู้ปะปนกัน” คือมีลักษณะผสมกันระหว่างเด็กกับผู้ใหญ่ หรือพ้นจากวัยเด็ก แต่ยังไม่เข้าสู่วัยผู้ใหญ่ ความหมายก็คือ คนหนุ่มคนสาว (a youth)
(๒) “ชน”
บาลีอ่านว่า ชะ-นะ รากศัพท์มาจาก ชนฺ (ธาตุ = เกิด) + อ ปัจจัย
: ชนฺ + อ = ชน แปลตามศัพท์ว่า –
(1) “ผู้ยังกุศลหรืออกุศลให้เกิดได้” เป็นคำแปลที่ตรงตามสัจธรรม เพราะธรรมดาของคน ดีก็ทำได้ ชั่วก็ทำได้
(2) “ผู้ยังตัวตนให้เกิดตามกรรม” หมายความว่า นอกจากทำกรรมได้แล้ว ยังทำ “ตัวตน” (คน) ให้เกิดได้อีก
“ชน” หมายถึง บุคคล, สัตว์, คน (an individual, a creature, person, man)
ยุว + ชน = ยุวชน
กระบวนการกลายคำ “ยุว” เป็น “เยาว” คือ –
1 แปลง อุ ที่ ยุ เป็น โอ = โยว (โย-วะ)
2 แปลง โอ เป็น เอา = เยาว (เยา-วะ)
ถ้าตามสูตรบาลีต้องบอกว่า แปลง โอ เป็น อว (อะ-วะ)
เสียง “อว” ในบาลีเท่ากับ “เอา” ในเสียงไทย
: ยุว > โยว > เยาว + ชน = เยาวชน แปลตามศัพท์ว่า “คนที่เป็นหนุ่มสาว”
พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2542 บอกไว้ว่า –
“เยาวชน : (คำที่ใช้ในกฎหมาย) (คำนาม) บุคคลอายุเกิน ๑๔ ปีบริบูรณ์แต่ยังไม่ถึง ๑๘ ปีบริบูรณ์.”
พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2554 แก้ไขบทนิยามใหม่ เป็น –
“เยาวชน : (คำนาม) บุคคลอายุเกิน ๑๕ ปีบริบูรณ์แต่ยังไม่ถึง ๑๘ ปีบริบูรณ์.”
วันที่ 20 กันยายน : วันเยาวชนแห่งชาติ
: เป็นเด็กดีในวันนี้ดีกว่า
: เพราะอาจไม่มีวันหน้าให้เป็นผู้ใหญ่ที่ดี
20-9-58