การศึกษาบาลี : การศึกษาที่มุ่งคว้าแต่เงา
การศึกษาบาลี : การศึกษาที่มุ่งคว้าแต่เงา
———————————
ระหว่างวันที่ ๑๐-๑๔ มีนาคม ๒๕๖๓ ที่จะถึงนี้ จะเป็นช่วงเวลาตรวจข้อสอบบาลี
สถานที่ตรวจคือวัดสามพระยา กรุงเทพฯ
เป็นวันเวลาที่หลายคนรอคอย
เราจะได้พระภิกษุสามเณรที่จบประโยค ๙ อีกจำนวนหนึ่ง-เพิ่มขึ้นจากที่มีอยู่แล้ว
……………
ตอนที่มีการสอบบาลีสนามสอบวัดมหาธาตุ ราชบุรี ผมชวนญาติๆ ไปเลี้ยงพระสอบ-ดังที่เคยเล่ามาแล้ว
ระหว่างวันเวลานั้นผมคิดอะไร-ก็เคยเล่ามาแล้ว
นี่เป็นอีกเรื่องหนึ่งที่ผมคิดในช่วงเวลานั้น
ผมคิดอย่างนี้ ….
การสอบเพียง ๒-๓ วัน เป็นเพียงกิจกรรมเพื่อวัดว่าเราจัดการกับข้อความในแผ่นกระดาษได้ดีแค่ไหน-ก็เท่านั้น
สาระจริงๆ ของการศึกษาบาลีอยู่ที่ความรู้ และความสามารถในการแสดงออกซึ่งความรู้นั้น
เช่นการศึกษาสืบค้นพระคัมภีร์
การคิดขบข้อธรรม
และการนำเสนอต่อผู้อื่นหรือต่อสังคม
นี่ต่างหากคือตัวชี้วัดที่แท้จริง หรือ “ตัวจริง” ของการศึกษาบาลี
ระหว่าง –
๑ การสอบผ่าน เพราะสามารถจัดการกับข้อความในแผ่นกระดาษได้ดี
กับ –
๒ การศึกษาสืบค้นพระคัมภีร์ การคิดขบข้อธรรม และการนำเสนอต่อผู้อื่นหรือต่อสังคมอยู่ตลอดเวลา
เราควรต้องการอะไร?
หลายท่านอยากตอบว่า ต้องการทั้งสอง
แต่จริงๆ แล้ว การสอบผ่านเป็นเพียงตัวเลือกที่เป็น “ตัวลวง” หรือเป็นเพียง “เงา” ของตัวจริงเท่านั้น
แต่น่ากังวลตรงที่-เราส่วนมากในบัดนี้นิยมไล่คว้าเงามากกว่าที่จะคว้าตัวจริง
ผลก็คือหลายท่านสามารถจับเงาได้สมปรารถนา
แต่อนิจจา มีแต่ความว่างเปล่า
ไม่มีตัวจริงอยู่ในเงานั้นเลย
อย่างดีที่สุดที่เราพูดกันในเวลานี้ก็คือ เมื่อท่านสอบได้ประโยคสูงสุดแล้ว ต่อไปท่านจะได้ “เป็นกำลัง” ของพระศาสนา
ซึ่งก็ยังเป็นแต่เพียงความคาดหวัง
ไม่มีแผน
ไม่มีโครงการที่ชัดเจน
จะให้ท่านไปทำอะไร
เป็นกำลังแบบไหน
เป็นกำลังให้ใคร
มองเห็นเป็นแต่เงาๆ
ภาพจริงเป็นอย่างไร …
ไม่รู้
ไม่มีใครรู้
แล้วแต่บุญกรรมจะนำไป
……………
นี่เป็นอีกเรื่องหนึ่งที่ผมคิด
นาวาเอก ทองย้อย แสงสินชัย
๕ มีนาคม ๒๕๖๓
๑๐:๔๒
———————-
ความเดิม
———————-
๒๑ มกราคม ๒๕๖๑
กระผมคิดอย่างนี้ …
การสอบเพียง ๒-๓ วัน เป็นเพียงกิจกรรมเพื่อวัดว่าเราจัดการกับข้อความในแผ่นกระดาษได้ดีแค่ไหน-ก็เท่านั้น
สาระจริงๆ ของการศึกษาอยู่ที่ความรู้ ความสามารถในการแสดงออกซึ่งความรู้นั้น เช่นการศึกษาสืบค้น การคิดขบข้อธรรม และการนำเสนอต่อผู้อื่นหรือต่อสังคม นั่นต่างหากคือตัวชี้วัดที่แท้จริง หรือ “ตัวจริง” ของการศึกษา
ระหว่างการสอบผ่านเพราะสามารถจัดการกับข้อความในแผ่นกระดาษได้ดี กับการได้ปฏิบัติดำเนินตามสาระจริงๆ ของการศึกษาอยู่ตลอดเวลา
เราควรต้องการอะไร?
หลายท่านอยากตอบว่า ต้องการทั้งสอง
แต่จริงๆ แล้ว การสอบผ่านเป็นเพียงตัวเลือกที่เป็น “ตัวลวง” หรือเป็นเพียง “เงา” ของตัวจริงเท่านั้น
แต่น่ากังวลตรงที่เราส่วนมากในบัดนี้นิยมไล่คว้าเงามากกว่าที่จะคว้าตัวจริง
ผลก็คือหลายท่านสามารถจับเงาได้สมปรารถนา
แต่อนิจจา มีแต่ความว่างเปล่า
ไม่มีตัวจริงอยู่ในเงานั้นเลย
กระผมคิดอย่างนี้
๕ มีนาคม ๒๕๖๔