เปรต (บาลีวันละคำ 240)
เปรต
อ่านว่า เปรฺด (ปรฺ ควบ เสียงเอก เหมือน “โปรด”)
“เปรต” เขียนตามรูปสันสกฤต, บาลีเป็น “เปต” (เป-ตะ)
“เปต” ประกอบด้วย ปร + อิ + ต สูตรแสดงกระบวนการของคำนี้ว่า “ปรํ โลกํ เอติ คจฺฉตีติ เปโต” แปลว่า “เปตะ คือ ผู้ไปสู่ปรโลก”
ตามความหมายของศัพท์ ผู้ที่ตายไปแล้วจึงเรียกว่า “เปต – เปรต” ได้ทั้งสิ้น
“เปรต” ตามที่เข้าใจกันคือ “สัตว์พวกหนึ่งเกิดในอบายภูมิ มีหลายชนิด ชนิดหนึ่งตามที่ว่ากันว่ามีรูปร่างสูงโย่งเย่งเท่าต้นตาล ผมยาวหยอกหยอย คอยาว ผอมโซ มีปากเท่ารูเข็ม มือเท่าใบตาล กินแต่เลือดและหนองเป็นอาหาร มักร้องเสียงดังวี้ด ๆ ในตอนกลางคืน”
เปรต ตามความหมายนี้คือผู้ที่ตายไปเกิดใน “ปิตติวิสัย” คือโลกของเปรต
กล่าวอีกนัยหนึ่ง ตายเป็น “เปต” แล้วยังไปเกิดเป็น “เปรต” อีกชั้นหนึ่ง
นั่นคือ ตายแล้วเป็น “เปต” ทุกคน แต่ไม่ได้เป็น “เปรต” ทุกคน
อกุศลกรรมที่ทำให้เกิดเป็นเปรตก็คือ โลภะ-ความโลภ
เพราะฉะนั้น : ยังไม่ตายก็เป็นเปรตได้ ถ้าหัวใจมีแต่ละโมบโลภมาก
บาลีวันละคำ (240)
4-1-56
เปต = เปรต, คนตาย (ศัพท์วิเคราะห์)
ปรํ โลกํ เอติ คจฺฉตีติ เปโต ผู้ไปสู่ปรโลก
ปร บทหน้า อิ ธาตุ ในความหมายว่าไป ต ปัจจัย ลบ ร
ปเรต = คนตาย, เปรต
ปร บทหน้า อิ ธาตุ ในความหมายว่าไป ต ปัจจัย
เปรต (ประมวลศัพท์)
1. ผู้ละโลกนี้ไปแล้ว, คนที่ตายไปแล้ว
2. สัตว์จำพวกหนึ่งซึ่งเกิดอยู่ในอบายชั้นที่เรียกว่าปิตติวิสัย หรือ เปตติวิสัย (แดนเปรต) ได้รับความทุกข์ทรมานเพราะอดอยาก ไม่มีจะกิน แม้เมื่อมี ก็กินไม่ได้ หรือกินได้โดยยาก;
ดู อบาย, ทุคติ
เปรต, เปรต-
[เปฺรด, เปฺรดตะ-] น. สัตว์พวกหนึ่งเกิดในอบายภูมิ คือ แดนทุกข์, ผีเลวจําพวกหนึ่ง มีหลายชนิด ชนิดหนึ่งตามที่ว่ากันว่ามีรูปร่างสูงโย่งเย่งเท่าต้นตาล ผมยาวหยอกหยอย คอยาว ผอมโซ มีปากเท่ารูเข็ม มือเท่าใบตาล กินแต่เลือดและหนองเป็นอาหาร มักร้องเสียงดังวี้ด ๆ ในตอนกลางคืน; คําเรียกเป็นเชิงด่าหรือปรามาสคนที่อดอยากผอมโซ เที่ยวรบกวนขอเขากิน หรือเมื่อมีใครได้โชคลาภก็เข้ามาขอแบ่งปันเป็นอย่างขอแบ่งส่วนบุญหรือในทํานองเช่นนั้น ว่า เปรต หรือ อ้ายเปรต. (ส.; ป. เปต).
เปรตวิษัย, เปรตวิสัย
[เปฺรดตะ-] น. ภูมิหรือกําเนิดแห่งเปรต, เปตวิสัย ก็ใช้. (ส. ไปตฺรฺย + วิษย; ป. เปตฺติวิสย).