ฐานันดร (บาลีวันละคำ 939)
ฐานันดร
อ่านว่า ถา-นัน-ดอน
บาลีเป็น “ฐานนฺตร” อ่านว่า ถา-นัน-ตะ-ระ
ประกอบด้วย ฐาน + อนฺตร
“ฐาน” แปลว่า ฐานะ, การตั้งอยู่, การดำรงอยู่, การหยุดอยู่, ที่ตั้ง, หลักแหล่ง, ตำแหน่ง, เหตุ, โอกาส
“อนฺตร” แปลตามศัพท์ว่า “จุดที่ผูกสองข้างไว้” หมายถึง ข้างใน, ภายใน, ระหว่าง, ในระหว่าง
ฐาน + อนฺตร = ฐานนฺตร แปลตามศัพท์ว่า “ระหว่างฐานะ” หรือ “ช่องว่างแห่งฐานะ” หมายถึง ตำแหน่ง (โดยปกติเป็นตำแหน่งที่ได้รับแต่งตั้งจากพระราชา หรือผู้อยู่ในฐานะเช่นพระราชา), ลำดับแห่งยศบรรดาศักดิ์
ฐานนฺตร ภาษาไทยใช้ทับศัพท์ว่า “ฐานันดร”
พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2554 บอกไว้ว่า –
“ฐานันดร : (คำนาม) ลำดับชั้นบุคคลในราชสกุลมี เจ้าฟ้า พระองค์เจ้า หม่อมเจ้า เป็นต้น, ลําดับชั้นยศบุคคลในราชการมี เจ้าพระยา พระยา พลเอก เป็นต้น (ป. ฐานนฺตร).”
: เป็นอะไร ไม่สำคัญเท่ากับทำอะไร
#บาลีวันละคำ (939)
13-12-57