กฐินสามัคคี-หมายความว่าอย่างไร
กฐินสามัคคี-หมายความว่าอย่างไร
————————
ผมเขียนคำว่า “กฐินสามัคคี” เป็นบาลีวันละคำไปเมื่อวานนี้ (๒ พฤศจิกายน ๒๕๕๘) มีผู้แสดงความคิดเห็นหลายรายที่ฟังดูเหมือนจะยังไม่เข้าใจ จึงจะขออนุญาตอธิบายซ้ำอีกที (คำว่า “กฐินสามัคคี” นี้ ผมเขียนมาเป็นครั้งที่ ๓ แล้ว ครั้งแรก บาลีวันละคำ (164) 19-10-55, ครั้งที่ ๒ บาลีวันละคำ (876) 11-10-57 และครั้งที่ ๓ คือเมื่อวานนี้ บาลีวันละคำ (1,252) 2-11-58)
- กฐินสามัคคี [1] (บาลีวันละคำ 164)
- กฐินสามัคคี [2] (บาลีวันละคำ 876)
- กฐินสามัคคี [3] (บาลีวันละคำ 1,252)
@ หลักของการทอดกฐิน
– วัดหนึ่งในรอบปีหนึ่งทอดกฐินได้ครั้งเดียว
– เจ้าภาพที่จะทอดกฐินมีได้รายเดียว
– ตามปกติจะทอดกฐินวัดใด มีธรรมเนียมว่าเจ้าภาพจะต้องไปแจ้งความจำนงล่วงหน้ากับวัดนั้น เรียกว่า “จองกฐิน”
ถ้าไม่จองไว้ก่อน จะเกิดอะไรขึ้น
อาจเกิดเหตุการณ์-เตรียมตัวเป็นเจ้าภาพเต็มที่ เตรียมการต่างๆ ไว้พร้อมสรรพ พอยกขบวนไปถึงวัด ปรากฏว่าเขามีเจ้าภาพเรียบร้อยแล้ว (เจ้าภาพที่จะทอดกฐินมีได้รายเดียว)
ถ้าจองไว้ก่อน จะไม่เกิดเหตุแบบนี้
@ กรุณาฟังภาพสมมุติต่อไปนี้
นาย เอ ตั้งใจเป็นเจ้าภาพทอดกฐิน วัด ก
นาย บี ตั้งใจเป็นเจ้าภาพทอดกฐิน วัด ก
นาย ซี ตั้งใจเป็นเจ้าภาพทอดกฐิน วัด ก
สรุปว่า ทั้งสามคนตั้งใจเป็นเจ้าภาพทอดกฐินวัดเดียวกัน
ทั้งนาย เอ นาย บี และนาย ซี สามารถเป็นเจ้าภาพทอดกฐินได้ตามลำพัง โดยไม่ต้องไปร่วมกับอีก ๒ คน
ถ้าคนใดคนหนึ่งได้เป็นเจ้าภาพ อีก ๒ คนก็อดได้ทอดกฐินที่ วัด ก
ทีนี้ ทั้ง ๓ คนเกิดเห็นใจกันและกันว่า ถ้าตนได้ทอดกฐินที่วัด ก อีก ๒ คนก็อดทอด
อย่ากระนั้นเลย เรามารวมตัวกันให้เหลือหนึ่งเดียวคือเป็นเจ้าภาพร่วมกันจะดีกว่า เพราะเมื่อรวมตัวกันแล้วก็เท่ากับได้ทอดหมดทั้ง ๓ คน
นาย เอ นาย บี และนาย ซี ก็เลยรวมตัวกันเป็นหนึ่ง (three in one) เป็นเจ้าภาพทอดกฐินที่วัด ก ในปีนั้น
อย่างนี้คือ “กฐินสามัคคี” ในความหมายดั้งเดิมแท้
คือ ๓ ราย สามัคคีกันเป็นรายเดียวเข้าไปทอดกฐินวัดเดียวกัน
————
แต่ “กฐินสามัคคี” ตามความเข้าใจของคนเดี๋ยวไม่ใช่อย่างที่ว่ามา
สมมุติว่า นาย เอ รายเดียวได้เป็นเจ้าภาพทอดกฐินที่วัด ก
ไม่มีนาย บี นาย ซี มาเป็นคู่แข่งเหมือนในตัวอย่างแรก
ทีนี้ นาย เอ ก็ไปชักชวนญาติพี่น้องมิตรสหายมาร่วมกันเป็นเจ้าภาพ แบ่งกันเป็นสายนั้นสายนี้มากมายหลายคณะ
แบบนี้แหละที่คนเดี๋ยวเขาเรียกว่า “กฐินสามัคคี”
ความหมายเดิม – ๓ ราย (หรืออาจมากกว่านั้น) แย่งกันเป็นเจ้าภาพทอดกฐินวัดเดียวกัน ทะเลาะกันแทบเป็นแทบตาย แต่ในที่สุดสามัคคีกันรวมตัวกันเป็นเจ้าภาพร่วมกัน นี่คือ “กฐินสามัคคี” ในความหมายเดิม
ความหมายใหม่ – รายเดียวจองเป็นเจ้าภาพ ไม่ได้แย่งกับใคร จองได้แล้วไปชักชวนญาติมิตรมาร่วมบุญกันทอดกฐิน นี่คือ “กฐินสามัคคี” ตามที่เข้าใจกันในปัจจุบัน
————
ผมเพียงแค่อยากเสนอความรู้ว่า คำว่า “กฐินสามัคคี” แต่เดิมเขาหมายถึงอย่างไร และปัจจุบันเข้าใจกันไปอีกอย่างหนึ่งว่าอย่างไร-เท่านี้เท่านั้น
ส่วนใครจะเรียกอย่างไรด้วยความเข้าใจอย่างไร ก็เชิญตามสบาย
เรื่องบางอย่าง ไม่รู้ก็ไม่เป็นไร
แต่รู้ไว้ย่อมดีกว่าไม่รู้
นาวาเอก ทองย้อย แสงสินชัย
๓ พฤศจิกายน ๒๕๕๘